Κυριακή 31 Ιουλίου 2016

Ξεκίνησε το σεργιάνι του ο Κένταυρος στα καλντερίμια των παραμυθιών Ημέρα 1η


Με μεγάλη συμμετοχή άρχισαν το Σάββατο 30/7 οι εκδηλώσεις του 6ου Φεστιβάλ Αφήγησης Πηλίου «Παραμύθια και Μύθοι στου Κένταυρου τη ράχη» από τον φιλόξενο χώρο της αυλής του Ι.Ν. Αγίου Γεωργίου. Το πλούσιο και ποικίλο πρόγραμμα που επιμελήθηκαν οι Πολιτιστικός-Εξωραϊστικός Σύλλογος Αγίου Γεωργίου Νηλείας «Ο Κένταυρος» , η ΠΗΛΙΟΝ ΟΡΟΣ και η ομώνυμη του φεστιβάλ Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία άνοιξε τα πανιά της 9ήμερης διοργάνωσης με τη συνεργασία της Λέσχης Αφήγησης των Ιδιωτικών Εκπαιδευτηρίων ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ του Βόλου. Μαθητές, μέλη της αναφερόμενης λέσχης (Α. Κουγκούνη, Φ. Κραβαρίτη, Β. Μπέη, Π. Μορφωνιός)αφηγήθηκαν "Ιστορίες από τον κόσμο του Αισώπου" και αργότερα το βράδυ αφηγήθηκαν μέσα από ανάγνωση αποσπάσματα από τα έπη του Ομήρου, Ιλιάδα και Οδύσσεια από το πρωτότυπο με μετάφραση-απόδοση στα νεοελληνικά, ένα δύσκολο μα πολύ ενδιαφέρον εγχείρημα που αποτέλεσε και μια μοναδική εμπειρία για το παριστάμενο ακροατήριο καθώς και απόσπάσματα από την τραγωδία του Σοφοκλή "Τραχίνιες" που αναφέρεται στους Κένταυρους.

 
Όλη η οικογένεια ακούει αγκαλιά ιστορίες του Αισώπου
Αφήγηση: Π. Μορφωνιός
 
Η Φ. Κραβαρίτη αφηγείται μύθοε του Αισώπου
υπό τους ήχους των πνευστών του Γ. Κουλιανού

Το αδιαχώρητο έγινε κατά τη διάρκεια των εγκαινίων της Έκθεσης Καλλιτεχνών που εμπνεύστηκαν από τους μύθους, τα παραμύθια και τις ιστορίες δημιουργώντας ενδιαφέρουσες κατασκευές μέσα από ποικιλία υλικών μέσων. Πλήθος κόσμου όλων των ηλικιών ήρθαν σε επαφή με τα έργα που εξέθεσαν οι:  Γ. Κονταξής "Εικονογραφώντας τα θεσσαλικά παραμύθια"(εικονογράφηση), Μ. Λιάππη "Χίλιοι... κι ένας κόμποι μαγικοί" (Τεχνική Μακραμέ), Ι. Σωτήρη "Ιστορίες ενός ξύλινου κόσμου" (Wood Art), Β. Τζαφέτα "Ιστορίες με πινέλο για του κόσμου όλα τα 'θέλω' "(Ζωγραφική σε ύφασμα), ενώ οι Β. Γεωργοπάλης, Δ. Κουτσάντας, Π. Μαραγκός, Β. Παπαγεωργίου, Soloup, Η. Ταμπακέας, Μ. Τζαμπούρα, αναγνωρισμένοι σκιτσογράφοι του Ημερήσιου Αθηναϊκού Τύπου συνδέουν το μύθο με το σκίτσο με θέμα: "Από το μύθο στο σκίτσο"
 
 
Από την ανάγνωση αποσπασμάτων της Οδύσσειας- Β. Μπέη
 

 

Τετάρτη 20 Ιουλίου 2016

6ο Φεστιβάλ Αφήγησης Πηλίου-Η αφίσα



Κάθε αφίσα είναι ξεχωριστή για τους διοργανωτές γιατί σηματοδοτεί τη δρομολόγηση ή την οριστικοποίηση μιας νέας προσπάθειας που κρύβει πολύ αγάπη, χρόνο, κόπο, μεράκι, γερά νεύρα
 και κινητικότητα, η οποία θα εκτεθεί οργανωτικά-εν ροή- στους φίλους των παραμυθιών και θα αποτιμηθεί ποιοτικά αλλά και με αριθμούς μετά τη λήξη των εκδηλώσεων.

Εμείς θέλαμε, ως Πηλιορείτες, να έχουμε κεντρική φιγούρα τον Κένταυρο, το μυθολογικό πλάσμα, αέναο κάτοικο του Πηλίου και πνεύμα ζωοποιό των εκδηλώσεων, μακρινό συγγενή του σοφού πρόγονού του, του Χείρωνα, και ταπεινό κουβαλητή των δραστηριοτήτων του φεστιβάλ. Μόνη του έγνοια είναι να ξετυλίγει με σεμνότητα και ταπεινότητα το κουβάρι των ιστοριών που του παραδίδονται κάθε καλοκαίρι από τους παλιότερους άγνωστους "συγγενείς" του προφορικού λόγου με όχημα την ενέργεια των αφηγητών του 21ου αιώνα.

Κάθε δημιουργική απεικόνιση δεν κρύβει μονάχα το ταλέντο του Παναγιώτη Μαυρομμάτη της mdprint ΜΑΥΡΟΜΜΑΤΗΣ-ΔΡΑΜΑΛΑΣ αλλά και πολλά στοιχεία υπονοούμενα που αναφέρονται στο πρόγραμμα και συνδέουν το σχεδιαστικό μέρος με την πραγματικότητα των προφορικών αφηγήσεων και των ποικίλων δράσεων.

Στη φετινή αφίσα-για του 2016- πάνω στην ράχη του Κένταυρου μπορεί κανείς να διακρίνει μια κινηματογραφική μηχανή. Μαζί με την τούφα από την τσιμινιέρα του Μουντζούρη, στα χρώματα της σημαίας του Βελγίου, σηματοδοτεί τη διεθνή συμμετοχή-μία από τις δύο- μέσα από την προβολή της ταινίας-ντοκιμαντέρ SURYA του Laurent Van Lancker. Η ταινία- μοναδική στο είδος της- μιλάει για τη γένεση ενός σύγχρονου αφηγηματικού έπους μέσα από την μυθοπλαστική παρεμβολή 10 λαϊκών παραμυθάδων απ' τις άκρες του κόσμου σε ένα αρχικό επεισόδιο που ταξιδεύει από περιβάλλον σε περιβάλλον. Οι ιστορίες του ήρωα, που αλλάζει όνομα στην πορεία της αυτεπίγνωσής και ωριμότητάς του, θα ακουστούν με υποτιτλισμό στα ελληνικά μέσα από την προβολή του σχετικού υλικού την Κυριακή 31 Ιουλίου 2016 στην αυλή της Μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας "Παραμύθια και Μύθοι στου Κένταυρου τη ράχη, στον Άγιο Γεώργιο Νηλείας απέναντι από τον Παραδοσιακό Ξενώνα "Ανωβολιός" και ώρα 21.30.

Στα καπούλια του Κένταυρου μπορεί κανείς να παρατηρήσει ακόμα το λογότυπο της Παγκόσμιας Ημέρας Αφήγησης (WSD) η οποία γιορτάζεται στις 20 Μαρτίου κάθε έτους με ένα κεντρικό θέμα. Οι διοργανωτές, στη λογική της προώθησης τούτης της μέρας και γνωστοποίησής της στο πλατύ παραμυθόφιλο κοινό, αναδρομικά εντάσσουν στο αυγουστιάτικο φεστιβάλ τις αφηγήσεις του Μαραθωνίου-Αφιερώματος, απ' όπου ιστορίες για ΔΥΝΑΤΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ- το θέμα του 2016- θα ξεχυθούν στον αφηγηματικό ορίζοντα- σε δύο μέρη α & β-την Τρίτη 2 Αυγούστου 2016 στο Μουσείο Ελιάς και Λαδιού στην Άνω Γατζέα-ώρες 19.30 και 21.30. Είναι η δεύτερη συνεχόμενη χρονιά που ο Μαραθώνιος του εορτασμού της συγκεκριμένης ημέρας ακούγεται στο Πήλιο (το 2015 θέμα ήταν οι ΕΥΧΕΣ) και η τρίτη από το 2014 όταν οι εκδηλώσεις ανέβηκαν από την Αθήνα και στην πρωτεύουσα της Μαγνησίας.

Στα πόδια του Κένταυρου συνοδοιπόρος του παρουσιάζεται η Σαχμεράν, η Βασίλισσα των Φιδιών με την πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία που την περιβάλλει, Πρόκειται για την ηρωίδα της λαϊκής παράδοσης της νοτιοανατολικής Τουρκίας αλλά και των Κούρδων, του Ιράκ, της Περσίας, της Συρίας όπου η υπόθεση μέσα από τους δρόμους των καραβανιών ταξίδεψε και γνωρίζει δημοφιλία. Η Σαχμεράν θα μας αφηγηθεί την ιστορία τής επιστροφής της μέσα από τις φωνές των Gozde Atalay Kokkoris και Παναγιώτη Κόκκορη (συναφήγηση τουρκικά και ελληνικά) την Πέμπτη 4  Αυγούστου 2016 στις 21.30 στην φιλόξενη αυλή του Ι. Ν. Αγίου Γεωργίου στο ομώνυμο χωριό του Πηλίου.

Αν παρατηρήσετε μια ψείρα-με την παρέα της- έχει ανέβει στον Κένταυρο. Πρόκειται για μια παραπομπή στην αφήγηση της Παρασκευής 5 Αυγούστου 2016 (ώρα 21.30) στην αυλή της οικίας της οικογένειας Α. Τρίχα στον Άγιο Γεώργιο Νηλείας με τίτλο: «Η ψείρα: Λαϊκά παραμύθια που σμίγουν με αληθινές ιστορίες κακοποιημένων γυναικών» των εξαιρετικών συντελεστών της ομάδας ΠΑΡΑΜΥΘΑΝΘΟΣ.

Απέναντι από τον Κένταυρο στέκει με τις μηχανές του πάντα αναμμένες ο Μουντζούρης ανήσυχος για το μέλλον του, μα πολύτιμος δικός μας συνεργάτης, το θρυλικό τρενάκι του Πηλίου που συνοδεύει τις ιστορίες του φεστιβάλ μας και το κοσμεί με την επιβλητική του παρουσία από το 2013, εδώ και τέσσερα χρόνια όταν πρωτοσυναντήθηκαν, αλλά ζει κι αναπνέει με τους κατοίκους της ευρύτερης περιοχής από το 1903. Η Ημέρα των Παραμυθιών στο τραίνο αποτελεί μια αξέχαστη συμπόρευση ιστοριών που θα ακουστούν στους σταθμούς της διαδρομής -Άνω Γατζέα και Μηλιές- την Τετάρτη 3 Αυγούστου 2016 και σίγουρα θα δημιουργήσουν ιδιαίτερη ατμόσφαιρα αντάμα με το φυσικό τοπίο της περιοχής με ειδικό εκπτωτικό εισιτήριο -προσφορά της ΤΡΑΙΝΟΣΕ στο Φεστιβάλ Αφήγησης Πηλίου.

Καλή μας αντάμωση στο Πήλιο. Θα ήταν μεγάλη μας χαρά αν μας βοηθούσατε, το πρόγραμμα και η αφίσα του φεστιβάλ να φτάσουν σε περισσότερους -εν δυνάμει- φίλους των λαϊκών παραμυθιών και των αφηγήσεών τους.







Δευτέρα 18 Ιουλίου 2016

Ξαναθυμόμαστε το 2015 , προϋπαντίζουμε το 2016...

Κάθε χρόνο λίγο πριν την έναρξη του νέου επερχόμενου Φεστιβάλ Αφήγησης Πηλίου, θυμόμαστε στιγμές από τη διοργάνωση που πέρασε κι άφησε τις δικές τις εμπειρίες, εντυπώσεις και αναμνήσεις.
Η ιδιομορφία του πηλιορείτικου Φεστιβάλ Αφήγησης "Παραμύθια και Μύθοι στου Κένταυρου τη ράχη" είναι πως από το 2011 που ξεκίνησε να μετρά το δικό του χρόνο ύπαρξης, όλο το χωριό στήριξε και στηρίζει τις εκδηλώσεις με ποικίλους τρόπους, δημιουργώντας μια ιδιαίτερα φιλική, εγκάρδια, και οικογενειακή ατμόσφαιρα. Το φεστιβάλ αποτελεί μια γέφυρα γνωριμίας, που σε κάνει να θέλεις να ξαναρθείς στο χωριό, σε άλλες στιγμές του χρόνου. Είναι μια μεγάλη αγκαλιά που ανοίγει ο Άγιος Γεώργιος Νηλείας με αφορμή την προφορική παράδοση, περιμένοντας να συναντήσει παλιούς και νέους φίλους, αφηγητές, επιστήμονες, μουσικούς, καλλιτέχνες-δημιουργούς, εθελοντές  για να περάσουν παρέα ένα πολυήμερο διάστημα που κάθε χρόνο κατά γενική ομολογία κυλάει πολύ γρήγορα και δημιουργικά με σφυρηλατήσεις σχέσεων και καινούργιες γνωριμίες.
Εν αναμονή της έναρξης του 6ου Φεστιβάλ Αφήγησης Πηλίου σκεφτήκαμε να παραθέσουμε μερικά στιγμιότυπα από τη διοργάνωση του 5ου φεστιβάλ που φιλοξενήθηκε μεταξύ 2-9 Αυγούστου του 2015, πέρυσι στο χωριό μας.

Η αφίσα στο ΑΪΓΙΩΡΓΙΤΙΚΟ, Café-Εστιατόριο
με εξαιρετική GOURMET κουζίνα και αφάνταστα γλυκά
Η αφίσα στην είσοδο του Παραδοσιακού Ξενώνα "Ανωβολιός"
μία από τις πιο πολυτελείς τουριστικές δομές στο Πήλιο

Η αφίσα στο Ουζέρι ΤΟΥ ΣΤΕΦΑΝΗ,
για μεζεδο-οινοποσίες μερακλήδων και εξαιρετική ατμόσφαιρα


Η αφίσα στο αρχοντικό Βογιατζόπουλου, ένα παραδοσιακό κατάλυμμα (1908)
με άποψη, αισθητική και στυλ.
 Πρέπει να το δεις αλλιώς δεν θα πιστέψεις!
Δωμάτια με ποικιλόμορφη διακόσμηση και εξαιρετική περιποίηση

Η αφίσα στο Αρχοντικό του Ιωαννίδη, ένα πραγματικό κόσμημα από το 1888
με μοναδικά επιζωγραφισμένα ταβάνια και αξέχαστη φιλοξενία


Έναρξη του Φεστιβάλ 2/08/2015
 
Η Βάσια Λιαράκη αφηγείται στο καλντερίμι
 
Η Αγγελική Ζαφειράκη στο Μουσείο Ελιάς & Λαδιού στην Άνω Γατζέα
Η Μάνια Μαράτου με το "κουτί της αφήγησης"
Η Γωγώ Μοχλάκη στο καλντερίμι του Αγ. Ιωάννη του Προδρόμου
στην Αγία Τριάδα
Ο εξαιρετικός Βολιώτης αφηγητής Νίκος Βαραλής σε συναξάρια για παιδιά
Ο Δημήτρης Μάλλης στα Θεσσαλικά παραμύθια
κάτω από το Νάρθηκα του Αγίου Γεωργίου λόγω καιρού
Η βράβευση του Β. Δ. Αναγνωστόπουλου
από εκπροσώπους των τοπικών αυτοδιοικητικών αρχών
Ιστορίες του Νασσρεντίν Χότζα -Συναφήγηση στα τουρκικά και ελληνικά
Gozde Atalay Kokkoris-Παναγιώτης Κόκκορης

Ο Μητρπολίτης Δημητρίαδος & Αλμυρού κ. Ιγνάτιος αφηγείται συναξάρια
 μπροστά από την Ι. Μ. Παμμεγίστων Ταξιαρχών στο χωριό μας

Η Ναυσικά Καψαλά στον Μαραθώνιο-Παραμύθια των Ευχών
Η Αγγελική Γεωργίτση

Η Sally Pomme Clayton στο Eros & Psyche στην αυλή του αρχοντικού Ιωαννίδη
 
Εκπρόσωποι του πολιτιστικού κέντρου Σιδηροδρομικών Μαγνησίας
άποκαλύπτουν στους ταξιδιώτες μυστικά του Μουντζούρη,
την Ημέρα των Παραμυθιών στο τραίνο
Η Λουκία Σουγιά, μία εκ των "Υφαντρών των παραμυθιών"
στην αυλή του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου

 
Η Μαρούσα Απειρανθίτου, μία εκ των "Υφαντρών των παραμυθιών"
σε ώρα αφήγησης



Από τη συνέντευξη της Sally Pomme Clayton στο στούντιο της ΕΡΑ Βόλου
Αφήγηση στο σταθμό του τραίνου στην Άνω Γατζέα από τη Ρόη Μουλλά

 
Η Έκθεση Καλλιτεχών στο Βαφειάδειο Πνευματικό Κέντρο

Ο Μουτζούρης φορτωμένος φίλους των παραμυθιών
πάνω από την πεντάτοξη γέφυρα
 
Κάτω από γιοφύρια περιμένοντας να ακουστούν παραμύθια στους σταθμούς!
 

Η Μάνια Μαράτου στη σουμμεριακή Ιννάνα
 
 
Το Θερινό Σχολείο Παραμυθιών

Η Μαρία Πάντου

Εθελοντές κοσμούν το Μουτζούρη με αφίσες του φεστιβάλ
 
Η Σοφία Σιμοπούλου
 
Η Αναστασία Κουκουζέλη στο Μουσείο Ελιάς & Λαδιού
 
Αφήγηση του Δημήτρη Μάλλη στο σταθμό στις Μηλιές
 
Τα παιδιά από το Café-Εστιατόριο Η ΠΛΑΤΕΙΑ ΜΑΣ -οικογενειακή επιχείρηση-
φορώντας τα μπλουζάκια της διοργάνωσης με μοναδικά ψητά της σούβλας, υπέροχη σκιά
και υπηρεσίες WiFi!
 
Το μεσημεριανό τραπέζι περιμένει τους εθελοντές στο κοινό γεύμα

Τα παραμύθια συναντούν τα Blues του Αμερικανικού Νότου
και η  Nick Tsiamtsikas Blues Band
απογειώνει τους παριστάμενους

Ο Β. Δ. Αναγνωστόπουλος στο Θερινό Σχολείο Παραμυθιών

Βράβευση της Sally Pomme Clayton για την 30χρονη προσφορά της



 
 


 
 
 

Κυριακή 17 Ιουλίου 2016

6ο Φεστιβάλ Αφήγησης Πηλίου -Το πρόγραμμα


 

Πρόγραμμα 9ήμερου Φεστιβάλ Αφήγησης Πηλίου 
«Παραμύθια και Μύθοι στου Κένταυρου τη ράχη»
30//7-7/08/2016

 
 
Σάββατο 30 Ιουλίου 2016

Τόπος: Άγιος Γεώργιος

Απόγευμα: 7.30 μμ

Χώρος: Προαύλιο Ι. Ν. Αγίου Γεωργίου 

ΑΦΗΓΗΣΗ ΓΙΑ ΜΙΚΤΟ ΚΟΙΝΟ  ΑΠΟ 8+

«Ιστορίες απ’ τον κόσμο του Αισώπου»

Λέσχη Αφήγησης Ιδιωτικών Εκπαιδευτηρίων ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ                                                 
(Α. Κουγκούνη, Φ. Κραβαρίτη, Β. Μπέη, Π. Μορφωνιός)                                      
Επιμέλεια: Χ. Μορφωνιού, Χ. Ζολώτας


Βράδυ: 9.30 μμ

Χώρος: Προαύλιο Ι. Ν. Αγίου Γεωργίου

ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ 
(ΓΙΑ ΕΦΗΒΟΥΣ 15+  ΚΑΙ ΕΝΗΛΙΚΟ ΚΟΙΝΟ)

 «Αποσπάσματα από τα Έπη του Ομήρου (Ιλιάδα Ζ 369-529, Οδύσσεια ψ 80-381)
και τις Τραχίνιες του Σοφοκλή (στ. 540-618)»

Λέσχη Αφήγησης Ιδιωτικών Εκπαιδευτηρίων ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ                                        
(Α. Κουγκούνη, Φ. Κραβαρίτη, Β. Μπέη, Π. Μορφωνιός)    
Μουσική: Γιάννης Κουλιανός                                   
Επιμέλεια: Χ. Μορφωνιού, Χ. Ζολώτας

.....................................................
 
Εγκαίνια Παράλληλων Καλλιτεχνικών Εκθέσεων

Χώρος: Φουαγιέ του Βαφειάδειου Πνευματικού Κέντρου

Διάρκεια: 30 Ιουλίου-7 Αυγούστου 2016

Γιάννης Κονταξής: «Εικονογραφώντας τα θεσσαλικά παραμύθια»
(Εικονογράφηση με αφορμή το δίτομο έργο του Β. Δ. Αναγνωστόπουλου
«Λαϊκά παραμύθια της Θεσσαλίας)

Μάρω Λιάππη: «Χίλιοι… και ένας κόμποι μαγικοί»
(Βραχιόλια με τεχνική μακραμέ βγαλμένα απ’ τα παραμύθια)

Ισμήνη Σωτήρη: «Ιστορίες ενός ξύλινου κόσμου»
 (Κατασκευές Wood Art)

Βίλλη Τζαφέτα: «Ιστορίες με πινέλο για του κόσμου όλα τα ‘θέλω’»                         
 (Ζωγραφική σε ύφασμα)

Ομάδα σκιτσογράφων
(Δ. Γεωργοπάλης, Σ. Κουτσαντάς, Π. Μαραγκός, Β. Παπαγεωργίου, Soloup, Η. Ταμπακέας,
Μ. Τζαμπούρα): «Από το μύθο στο σκίτσο»
 (Σκίτσο με χρώμα)

 Εγκαίνια: 8.30 μμ

Ώρες λειτουργίας:
Καθημερινά από 31/7-7/8 2016 11.00-1.00μμ & 6.00-8.00 μμ

……………………………………………………………………….

Κυριακή 31 Ιουλίου 2016

Τόπος: Άγιος Γεώργιος
Απόγευμα: 7.30 μμ


Χώρος: Προαύλιο Έδρας της Μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας «Παραμύθια και Μύθοι στου Κένταυρου τη ράχη» (Έναντι Παραδοσιακού Ξενώνα «Ανωβολιός»)

ΑΦΗΓΗΣΗ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ (12 +) ΚΑΙ ΕΝΗΛΙΚΟ ΚΟΙΝΟ

«Παραμύθια του χτες από παραμυθούδες του σήμερα»

ΝΕΕΣ ΕΚΚΟΛΑΠΤΟΜΕΝΕΣ ΑΦΗΓΗΤΡΙΕΣ

Α. Καψωμενάκη, Φ. Κολιαράκη, Ε. Κουβάρη, Ε. Λεβεντάκη, Α. Φλωράκη, Ι. Φώκου



Βράδυ: 9.30 μμ                                                                                                       
Χώρος: Προαύλιο Έδρας της Μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας «Παραμύθια και Μύθοι στου Κένταυρου τη ράχη» (Έναντι Παραδοσιακού Ξενώνα «Ανωβολιός»)

ΠΡΟΒΟΛΗ ΤΑΙΝΙΑΣ ΓΙΑ ΕΦΗΒΟΥΣ (13+) ΚΑΙ ΕΝΗΛΙΚΟ  ΚΟΙΝΟ:  

«Surya»: Η δημιουργία ενός σύγχρονου αφηγηματικού έπους
(Σκηνοθεσία Laurent Van Lancker (Βέλγιο-Ντοκιμαντέρ 1h15min)

………………………………………..

Δευτέρα 1 Αυγούστου 2016

Τόπος: Αγία Τριάδα
Απόγευμα: 7.30 μμ


Χώρος: Αυλή Ι. Ν. Αγίου Ιωάννου Προδρόμου

ΑΦΗΓΗΣΗ ΓΙΑ ΕΦΗΒΟΥΣ (15+) ΚΑΙ ΕΝΗΛΙΚΟ ΚΟΙΝΟ:

«Και οι έσχατοι έσονται πρώτοι: Παραμύθια της δύναμης και της αδυναμίας»

«Υφάντρες των παραμυθιών» (Μ. Απειρανθίτου, Λ. Σουγιά)



Τόπος: Κάτω Γατζέα                                                                                                       
Βράδυ: 9.30 μμ

Χώρος: Αυλή Ι.Ν. Τιμίου Σταυρού

ΑΦΗΓΗΣΗ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ +8 ΚΑΙ ΕΝΗΛΙΚΟ ΚΟΙΝΟ

«Συναξάρια σαν Παραμύθια»

π. Δημήτρης Καποδίστριας, Νίκος Βαραλής

...................................................................................................


Τρίτη 2 Αυγούστου 2016

Τόπος: Άνω Γατζέα

Απόγευμα: 7.30 μμ

Χώρος: Μουσείο Ελιάς και Λαδιού

ΑΦΗΓΗΣΗ ΓΙΑ ΜΕΓΑΛΑ ΠΑΙΔΙΑ (10+) ΚΑΙ ΕΝΗΛΙΚΟΥΣ:

«Τα παραμύθια των Δυνατών Γυναικών -Μέρος Α΄»                                                                                     
(Το θέμα της Παγκόσμιας Ημέρας Αφήγησης-WSD 2016)

 Α. Κουκουζέλη, Μ. Απειρανθίτου, Π. Κόκκορης, Σ. Σιμοπούλου, Χ. Πορίχη



Βράδυ 9.30 μμ

Χώρος: Μουσείο Ελιάς και Λαδιού

ΑΦΗΓΗΣΗ ΓΙΑ ΕΦΗΒΟΥΣ (15+) ΚΑΙ ΕΝΗΛΙΚΟΥΣ:

«Τα παραμύθια των Δυνατών Γυναικών -Μέρος Β΄»                                                                                     
(Το θέμα της Παγκόσμιας Ημέρας Αφήγησης-WSD 2016)

 Δ. Μάλλης, Κ. Μουλλά, Δ. Β. Προύσαλης, Λ. Σουγιά

……………………………………………………

Τετάρτη 3 Αυγούστου 2016

Τόπος: Άνω Λεχώνια

"Η Ημέρα των παραμυθιών στο τραίνο"

Πρωί: 10.00 πμ

Εκκίνηση από Σιδηροδρομικό Σταθμό Άνω  Λεχωνίων με επιστροφή

Χώρος: Στους σταθμούς των διαλειμμάτων της πρωινής διαδρομής

Λεχώνια-Μηλιές του τραίνου  (Άνω Γατζέα & Μηλιές)


"Μια τούφα καπνός και δυο χούφτες παραμύθια"

Άνω Γατζέα και Μηλιές-Αφήγηση: Δημήτρης Β. Προύσαλης


Ειδική  έκπτωση στο εισιτήριο με επιστροφή  (Άνω Λεχώνια-Μηλιές) λόγω συμμετοχής του Μουντζούρη στο Φεστιβάλ Αφήγησης Λόγω περιορισμένων θέσεων απαραίτητη η προαγορά εισιτηρίων

Σημείο Πώλησης: Γραφείο ΤΡΑΙΝΟΣΕ  Δημητριάδος 186 & Μαυροκορδάτου
Τηλ. 24210-39723                                                                                                         

ε-mail: grafeio.volou@trainose.gr   

 

Τόπος: Άνω Γατζέα

Απόγευμα: 7.30 μμ

Χώρος: Μουσείο Ελιάς και Λαδιού

ΑΦΗΓΗΣΗ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ 6+ ΚΑΙ ΜΙΚΤΟ ΚΟΙΝΟ

«Παραμύθια με αλάτι και νερό, ζάχαρη και κανέλα»

 Ομάδα Αφήγησης «Παραμυθανθός» (Κ. Μουλλά, Δ. Μάλλης)

Μουσική: Δ. Μάλλης-Κ. Ακτύπης



Βράδυ: 9.30 μμ

Χώρος: Παλιό Παντοπωλείο «Η Νέα Αγορά» Ι. Δ. Παπαδόπουλου

ΑΦΗΓΗΣΗ ΓΙΑ ΕΦΗΒΟΥΣ ΚΑΙ ΕΝΗΛΙΚΟ ΚΟΙΝΟ:

«Το άτοπο και το άχρονο θα υφάνει ιστορίες…»

Λέσχη Αφήγησης Ιδιωτικών Εκπαιδευτηρίων ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ
(Β. Μπέη, Φ. Κραβαρίτη) Μουσική: Ζήσης Γεωργαλιός
Επιμέλεια: Χ. Μορφωνιού, Χ. Ζολώτας


Α. Κουκουζέλη, Δ.Β. Προύσαλης

……………………………………………………

Πέμπτη 4 Αυγούστου 2016

Τόπος: Άγιος Γεώργιος

Απόγευμα: 7.00 μμ

Χώρος: Δημοτικό Σχολείο Αγίου Γεωργίου

ΘΕΡΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙΩΝ

«Μύθοι της πρώτης γυναίκας»

Άννα Αγγελοπούλου                                                                    

(Ανθρωπολόγος και Ψυχαναλύτρια                                                                                                                                
Πανεπιστήμιο Paris III, Sorbonne Nouvelle) 

«Η αφήγηση στη σύγχρονη εποχή: μια ‘διαφορετική’ συνάντηση του ανθρώπου με τον προφορικό λόγο».                                                                                             

Γ. Κατσαδώρος, Επίκουρος Καθ. Λαογραφίας Παν/μίου Αιγαίου                                     
Αργυρώ Περράκη, Εκπαιδευτικός Α/θμιας Εκπαίδευσης, Μ.Δ.Ε: Επιστήμες της Αγωγής-Εκπαίδευση με χρήση Νέων Τεχνολογιών.

«Οι θνητές, οι νεράιδες και τα αλλαγμένα παιδιά. Εικόνες της μητρότητας στους θρύλους και τα παραμύθια»
Εμμανουέλα Κατρινάκη, Διδάκτωρ Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

«Από τους λαϊκούς αφηγητές του χτες στους νεοαφηγητές του σήμερα: Όρια συνάντησης και διαφορών»

Δημήτρης Β. Προύσαλης , εκπ/κός, αφηγητής, επιστημονικός εκπρόσωπος της Μη Κερδοσκοπικής  Εταιρείας «Παραμύθια και Μύθοι στου Κένταυρου τη ράχη»
 
 

Βράδυ: 9.30 μμ

Χώρος: Προαύλιο Ι. Ν. Αγίου Γεωργίου

ΑΦΗΓΗΣΗ ΓΙΑ ΕΦΗΒΟΥΣ (15+) ΚΑΙ ΕΝΗΛΙΚΟ ΚΟΙΝΟ ΣΤΑ ΤΟΥΡΚΙΚΑ ΜΕ ΣΥΝΑΦΗΓΗΣΗ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ  «Η επιστροφή της Σαχμεράν» Gozde Atalay Kokkoris-Παναγιώτης Κόκκορης

Μουσική: Ιράνα Σάμιτα

.......................................

Παρασκευή 5 Αυγούστου 2016

Τόπος: Άγιος Γεώργιος 

Απόγευμα: 7.30 μμ

Χώρος: Πλατεία Αγίου Γεωργίου Νηλείας

ΑΦΗΓΗΣΗ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ (6+):

«Ήταν όλα αλήθεια… κι ας ήταν παραμύθια!»

Χ. Πορίχη, Δ. Β. Προύσαλης

 

Βράδυ: 9.30 μμ

Χώρος: Αυλή οικίας Οικογένειας Άλκηστης Τρίχα

ΑΦΗΓΗΣΗ ΓΙΑ ΕΝΗΛΙΚΟ ΚΟΝΟ

«Η ψείρα: Λαϊκά παραμύθια που σμίγουν με αληθινές ιστορίες κακοποιημένων γυναικών»

Ομάδα Αφήγησης «Παραμυθανθός» (Κ. Μουλλά, Δ. Μάλλης)

Μουσική: Δ. Μάλλης, Κ. Ακτύπης

…………………………………………......

Σάββατο 6 Αυγούστου 2016

Τόπος: Άγιος Γεώργιος

Απόγευμα: 7.30 μμ

Χώρος: Προαύλιο Ι. Ν. Κοίμησης Θεοτόκου (Παναγία)

ΑΦΗΓΗΣΗ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ (6+) ΚΑΙ ΕΝΗΛΙΚΟ ΚΟΙΝΟ: 

«Σουτ! Αρχίζει…» Κάμαρες γεμάτες παραμύθια και μουσικές

Ανθή Θάνου- Μουσική-τραγούδι: Α. Μακρής 



Βράδυ: 9.30 μμ

Χώρος: Προαύλιο Ι. Ν. Κοίμησης Θεοτόκου (Παναγία)

 ΑΦΗΓΗΣΗ ΓΙΑ ΕΝΗΛΙΚΟ ΚΟΙΝΟ (18+):  

«Παραμυθία Τριανταφυλλιάς»

Νίκος Βαραλής Μουσική-τραγούδι: Κώστας Γανωτής

...........…………………………………………………

Κυριακή 7 Αυγούστου 2016

Τόπος: Άγιος Γεώργιος 

Απόγευμα: 7.30 μμ

Χώρος: Προαύλιο Ι. Ν. Αγίου Γεωργίου

ΑΦΗΓΗΣΗ ΓΙΑ ΕΦΗΒΟΥΣ (15+) ΚΑΙ ΕΝΗΛΙΚΟ ΚΟΙΝΟ:

«Στων παραμυθιών τα μονοπάτια»

Ομάδα Αφήγησης «Παραμύθ’Αλός» (Δ. Γεωργιάδου, Β. Σταμπολάκη)



Βράδυ: 9.30 μμ

Χώρος: Αυλή Ξενώνα «Χρυσή Νεφέλη»

ΑΦΗΓΗΣΗ ΓΙΑ ΕΝΗΛΙΚΟ ΚΟΙΝΟ (18+):

«Ονειρεύομαι» (Ιστορίες των Ζαμπατίστας, παραμύθια της Ανατολής και καλά κρυμμένα όνειρα στον κόρφο των ανθρώπων)

Α. Θάνου Μουσική-τραγούδι: Α. Μακρής

 ...........................................
 

Η είσοδος στις αφηγήσεις, το Θερινό Σχολείο Παραμυθιών, είναι ελεύθερη.

 ***********************

Η συμμετοχή του κοινού στις εκδηλώσεις                                                      

γίνεται με προσωπική του ευθύνη

********************** 

Οι αφηγήσεις για παιδιά επιβάλλουν την επίβλεψή-συνοδεία τους 

από τους γονείς & κηδεμόνες τους

……………………………………………………………………….

Πληροφορίες-κρατήσεις για τα εργαστήρια:

 6936382133

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ

Τόπος: Άγιος Γεώργιος

Πρωί:10.00-14.00

Χώρος: Δημοτικό Σχολείο Αγίου Γεωργίου

Παρασκευή 5 και Σάββατο 6 Αυγούστου 2016

Εργαστήρι Αφήγησης: Gozde Atallay Kokkoris-Παναγιώτης Κόκκορης

«Ψάχνοντας τον "αφηγητή" μέσα μας!»


Η αναζήτηση του "αφηγητή" μας είναι ένα προσωπικό ταξίδι. Είναι ένα ταξίδι στις γνωστές αλλά και στις άγνωστες πτυχές της προσωπικότητάς μας. Ένα ταξίδι που μας προσκαλεί να ακολουθήσουμε τις παρορμήσεις μας και να εμπιστευθούμε το σώμα μας. Που μας καλεί να  ζήσουμε στο εδώ και στο τώρα, δείχνοντας εμπιστοσύνη στις δημιουργικές δυνατότητες της αποτυχίας αλλά και της ελευθερίας του “λάθους”. 

 

Στο συγκεκριμένο σεμινάριο θα αφυπνίσουμε την παιχνιδιάρικη διάθεσή, τη σωματική επίγνωση, την απλότητα αλλά και τον αυθορμητισμό μας. Ενώ ταυτόχρονα θα τα χρησιμοποιήσουμε ως μέσα για νέες αφηγηματικές προσεγγίσεις . Θα απαλλάξουμε τους εαυτούς μας από φόβους και διαθέσεις αυτοκριτικής μέσα από το παιχνίδι, τις σωματικές ασκήσεις, την μέθοδο των τριών δευτερολέπτων  καθώς και τις ασκήσεις  εγρήγορσης. Θα απελευθερώθούμε από τα δεσμά του "Εγώ» ενώ ταυτόχρονα θα αναπτύξουμε την σκηνική παρουσία , την προβολή και την ζωτικής σημασίας σχέση μας με το κοινό.

……………………………………………………….

Κυριακή 7 Αυγούστου 2016

Εργαστήρι Αφήγησης : Ανθή Θάνου και Αλέξανδρος Μακρής

«Η μουσική στα χνάρια της αφήγησης»

Ένα βιωματικό εργαστήρι για τα λόγια και τη μουσική, πως η μουσική γίνεται παραμύθι, πως ο λόγος γίνεται μουσική.

Ο παραμυθάς/ παραμυθού ξεδιπλώνει με τέχνη τις εικόνες του παραμυθιού, αφηγείται τις δράσεις των ηρώων, τα κατορθώματά τους, τις κρυφές επιθυμίες τους. Η μουσική συνοδεία ανακαλύπτει τις λέξεις κλειδιά του παραμυθιού, δημιουργεί ηχητικά τοπία, γίνεται γέφυρα, υπογραμμίζει τη δράση, συντροφεύει τα λόγια. Λόγια, μελωδίες, ήχοι, τραγούδια και …αρχή του παραμυθιού!!

Καλλιτεχνικός Διευθυντής Φεστιβάλ Αφήγησης Πηλίου:                         

Δημήτρης Β. Προύσαλης

Οργανωτική Επιτροπή:                                                                                                     
Κ. Κανταρτζής, Κ. Μοράρος, Γ. Παπαδόπουλος, Χ. Πορίχη, Δ. Προύσαλης, Δ. Ραμματάς

Φωτογραφική κάλυψη-καταγραφή εκδηλώσεων: Γιώργος Τόπακας

 

 

 

Παρασκευή 15 Ιουλίου 2016

Μιλώντας για τα παραμύθια- με αφορμή μια συνέντευξη του 2015 και μια συνάντηση το 2016!

Η συνέντευξη της Εμμανουέλας Κατρινάκη παραχωρήθηκε στην Αργυρώ Μουντάκη



katrinaki

Πόσοι άραγε γνωρίζουν την Ελληνική κανιβαλιστική Σταχτοπούτα; Είναι τόσο άγριο παραμύθι όσο φαίνεται; Η Εμμανουέλα Κατρινάκη είναι μία από τις σημαντικότερες επιστήμονες στο χώρο της έρευνας του λαϊκού παραμυθιού, του παραμυθιού που επέζησε από γενιά σε γενιά και που τώρα κρατιέται ζωντανό μόνο από τους ερευνητές και τους αφηγητές. Η κα Κατρινάκη αφιέρωσε την διδακτορική της έρευνα στην κανιβαλιστική Σταχτοπούτα και είναι η πλέον κατάλληλη για να μας την ερμηνεύσει.  Είχαμε τη χαρά να έχουμε μια διαφορετικά «παραμυθένια» συζήτηση μαζί της.

Κυρία Κατρινάκη θα ήθελα αρχικά να μας μιλήσετε για το πολύ ενδιαφέρον κομμάτι των σπουδών σας και των ερευνητικών σας ενδιαφερόντων.
Σπούδασα αρχικά κλασική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, όμως πάντοτε αγαπούσα πολύ τα λαϊκά παραμύθια, και προσπαθούσα να βρω έναν τρόπο να ασχοληθώ με αυτά επιστημονικά. Ήμουν τυχερή, επειδή τη χρονιά που σκεφτόμουν να φύγω για μεταπτυχιακά και έψαχνα – χωρίς Ίντερνετ, πράγμα που δυσκόλευε πολύ την αναζήτηση- κυκλοφόρησαν οι «Παραμυθοκόρες» της Άννας Αγγελοπούλου, βιβλίο ιδιαίτερα σημαντικό για τα ελληνικά λαϊκά παραμύθια. Εκεί λοιπόν, στον πρόλογο, η Άννα Αγγελοπούλου ανέφερε το όνομα της Nicole Belmont, Γαλλίδας ανθρωπολόγου, η οποία μελετά τα παραμύθια από μια πολύ ενδιαφέρουσα και γόνιμη οπτική. Της έστειλα ένα γράμμα, και με δέχτηκε για να κάνω μεταπτυχιακά και αργότερα διδακτορικό.

H Nicole Belmont είναι τόσο διάσημη διεθνώς στο χώρο αυτό. Πείτε μας για τη συνεργασία σας αυτή.
Η Nicol Belmont προσεγγίζει τα παραμύθια της προφορικής παράδοσης από μια οπτική διεπιστημονική, που συνδυάζει την ανθρωπολογική και λαογραφική γνώση με την φροϋδική ψυχαναλυτική θεωρία. Δίνει πολύ μεγάλη σημασία στη μελέτη όλων των παραλλαγών ενός παραμυθιού, καθώς πιστεύει ότι το κάθε παραμύθι είναι το σύνολο των παραλλαγών του. Η παρακολούθηση των σεμιναρίων της στην EHESS ήταν μια αποκάλυψη για μένα, ο τρόπος που μελετά τα παραμύθια αναδεικνύει τον απίστευτο πλούτο ενός υλικού που, μέχρι τον 19ο αιώνα, περνούσε εντελώς απαρατήρητο παρόλο που η ιστορία του είναι πανάρχαια. Σε κάνει να αγαπάς τα παραμύθια ακόμα περισσότερο, και να καταλαβαίνεις γιατί συγκινούσαν και συγκινούν τους ανθρώπους σε ολόκληρο τον κόσμο.

katrinaki2
Η έκδοση του "Le cannibalisme dans le conte merveilleux grec" Questions d´interpretation et de typologie
(Ο Καννιβαλισμός στο ελληνικό μαγικό παραμύθι-Ζητήματα Ερμηνείας και Τυπολογίας)
 από την έγκυρη επιστημονική σειρά των
FOLKLORE FELLOWS COMMUNICATIONS
της ACADEMIA SCIENTIARUM FENNICA
με αριθμό FFC 295 (2008) σελ. 332


Εσείς μελετήσατε την ελληνική Σταχτοπούτα με αυτόν τον τρόπο στην Διδακτορική διατριβή σας;
Ναι, κι εγώ έτσι μελέτησα τη Σταχτοπούτα κι όλα τα άλλα παραμύθια στο διδακτορικό. Προσπαθώντας να βγάλω νόημα στα «παράλογα» εκ πρώτης όψεως, στοιχεία τους.

Ποια η διαφορά της ελληνικής Σταχτοπούτας από εκείνη των αδερφών Γκριμμ ή τoυ Περό;
Να σας πω πρώτα ότι η Σταχτοπούτα ήταν από τα πιο διαδεδομένα παραμύθια στην ελληνική παράδοση, από το 1864 ως το 1970 καταγράφηκαν πάνω από 250 παραλλαγές της, σύμφωνα με τον κατάλογο του Γ. Μέγα.
Η πιο σημαντική διαφορά της ελληνικής – και γενικότερα της βαλκανικής- εκδοχής από αυτή των Γκριμ και του Περό είναι πως στην Ελλάδα μαθαίνουμε την ιστορία της Σταχτοπούτας πριν να μείνει ορφανή. Μαθαίνουμε πώς και γιατί πέθανε η μητέρα της. Κι αυτό που μαθαίνουμε είναι σοκαριστικό και αινιγματικό ταυτόχρονα: η ηρωίδα με τις δυο αδερφές της γνέθουν και βάζουν ένα στοίχημα: όποιας της κοπεί η κλωστή να τη σκοτώσουν και να τη φάνε. Η κλωστή, που κόβεται, τρεις φορές, είναι της μάνας, κι οι δυο μεγαλύτερες αδερφές την μαγειρεύουν και την τρώνε, ενώ η Σταχτοπούτα χώνεται μέσα στις στάχτες και πενθεί.
Η συνέχεια της ιστορίας είναι λίγο πολύ όπως και στους Γκριμ, με παραλλαγές στα μοτίβα.
Έχει λοιπόν κανείς την αίσθηση ότι στην Ελλάδα μαθαίνουμε κάτι που στην υπόλοιπη Ευρώπη φαίνεται να έχει ξεχαστεί, ακούμε την ιστορία από την αρχή, διαισθανόμαστε ότι το παραμύθι έχει να πει κάτι πολύ βαθύ και σημαντικό. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι είναι από τα παλαιότερα καταγεγραμμένα παραμύθια, ότι του έχουν αφιερωθεί χιλιάδες σελίδες στη βιβλιογραφία, ακόμα κι ένα ολόκληρο διεθνές συνέδριο, πριν από 3 χρόνια, στη Ρώμη!

Υπάρχει λοιπόν μια κανιβαλιστική διάσταση στην ελληνική – απ’ ότι ξέρω και στην κυπριακή Σταχτοπούτα. Η έρευνά σας πώς αποκρυπτογράφησε αυτόν τον συμβολισμό;
Και στη βουλγαρική και πιστεύω και σε άλλες βαλκανικές χώρες, αν και δεν υπάρχουν κατάλογοι παραμυθιών για τις περισσότερες από αυτές.
Το κανιβαλιστικό στοιχείο είναι αυτό που διαφοροποιεί την ηρωίδα από τις αδερφές της και κατ’ επέκταση διαφοροποιεί και τη μοίρα της από τη δική τους, σε μια ιστορία που αφορά ολοφάνερα (στις ελληνικές παραλλαγές είναι ολοφάνερο, στην Ευρώπη είναι σαν να έχει ξεχαστεί, ή αποσιωπηθεί το θέμα) τη σχέση κόρης –μητέρας. Οι όροι της σχέσης αυτής διατυπώνονται συμβολικά σε κάποιες κρητικές παραλλαγές, όπου οι δυο μεγαλύτερες αδερφές λένε στη μάνα τους, όταν της κόβεται η κλωστή: «Μάνα θα στη χαρίσουμε αυτή τη φορά γιατί μας γέννησες», έπειτα «γιατί μας βύζαξες» και τέλος «γιατί μας μεγάλωσες. Όμως όταν ξανακόβεται η κλωστή, η μητέρα πρέπει να πεθάνει. Σαν να είναι αυτή η μοίρα της. Να θυμίσω πως στην αρχή της ιστορίας μάνα και κόρες γνέθουν -η εικόνα είναι τόσο εύγλωττη που όταν ο γιος μου, 6 χρονών τότε είδε τη φωτογραφία με τα κοριτσάκια που γνέθουν στον εξώφυλλο του Καταλόγου ελλην. Παραμυθιών ρώτησε αυθόρμητα: «οι Μοίρες είναι αυτές;»
Αν όμως η μοίρα της μάνας είναι ο θάνατος -ο συμβολικός θάνατος-, είναι άραγε κι ο κανιβαλισμός; Κι εδώ το παραμύθι μας λέει όχι. Λέει, δηλαδή, πως η κόρη που θα πάρει τη θέση της μητέρας στη διαδοχή των γενεών, που θα γίνει γυναίκα με τη σειρά της, ώριμη για να συναντήσει το άλλο φύλο, δεν είναι αυτή που θα την φάει, που θα την ενσωματώσει ώστε να μη μπορεί να διαχωριστεί από αυτήν, αλλά εκείνη που θα την πενθήσει.
Και έτσι θα αυτονομηθεί.
Αυτά σε πολύ γενικές γραμμές – υπάρχουν και άλλες εικόνες και μοτίβα στο παραμύθι που στηρίζουν μια τέτοια ερμηνεία.
Κάποτε σε ένα συνέδριο στην Κρήτη είχα υποστηρίξει στην ανακοίνωση μου την άποψη ότι η μάνα «θέλει», επιδιώκει να είναι εκείνη που θα πεθάνει, πρώτον για να έχουν την ευκαιρία οι κόρες να ζήσουν (απύθμενη μητρική αγάπη) αλλά και δεύτερον επειδή έτσι βάζει συνειδητά τις κόρες της σε μία δοκιμασία -εφόσον δεν την φάνε-, αυτήν του απογαλακτισμού, που θέλει θάρρος, δύναμη και καρτερικότητα. Μια δοκιμασία που θα τις ενηλικιώσει, όπως τεκμηριώνετε και εσείς. Αν σας γνώριζα τότε προσωπικά σίγουρα θα σας ρωτούσα, τώρα λοιπόν που σας βρίσκω, τί λέτε;
Συμφωνώ με την ερμηνεία σας, νομίζω πως λέμε περίπου το ίδιο πράγμα με άλλα λόγια. Η μάνα σίγουρα αποδέχεται τη μοίρα της, αφού αποδέχεται το στοίχημα. Δεν χρειάζεται να το πει, το καταλαβαίνουμε από τη συνέχεια του παραμυθιού. Και η σύνδεση του κανιβαλισμού με τον απογαλακτισμό επίσης είναι σωστή κατά τη γνώμη μου, και το μαρτυρούν αυτό οι παραλλαγές όπου η μάνα, πριν φαγωθεί, μεταμορφώνεται σε αγελάδα.

Πολλοί υποστηρίζουν το μη παιδαγωγικό όφελος κάποιων λαϊκών παραμυθιών με άγρια μοτίβα, κάποιοι άλλοι πάλι ισχυρίζονται ότι αυτά βοηθούν τα παιδιά να απαλλαγούν από τις φοβίες και τα άγχη τους. Τι πιστεύετε εσείς;
Αυτό είναι ένα ερώτημα που απασχολεί πάρα πολύ, ιδίως τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς. Δεν είναι εύκολο να απαντήσει κανείς εν συντομία, γιατί στην πραγματικότητα το ερώτημα περιλαμβάνει πολλά υποερωτήματα, όπως: τι θα πει ακριβώς άγρια μοτίβα; Είναι τα λαϊκά παραμύθια ιστορίες που απευθύνονται σε μικρά παιδιά; Έχουν όλα παιδαγωγική διάσταση (με την έννοια της διδαχής ή του διδακτισμού) ή μήπως κάποιες παραμυθιακές ιστορίες ξεπερνούν αυτά τα όρια και μιλάνε για ζητήματα υπαρξιακά; Κι αν μιλάνε για τέτοια θέματα, μπορούν να τα καταλάβουν τα παιδιά; Υπάρχει κάποια ηθική στο λαϊκό παραμύθι και ποια;
Δεν είναι, καταρχάς, ευρέως γνωστό το ότι τα παραμύθια δεν απευθύνονταν αρχικά στα παιδιά (αν εξαιρέσει κανείς κάποια μικρά κλιμακωτά, όπως το ντίλι-ντίλι ή κάποια παραμύθια με ζώα (πχ. τα 7 κατσικάκια). Η αφήγηση των παραμυθιών στις αγροτικές κοινωνίες ήταν περισσότερο ένας τρόπος διασκέδασης των ενηλίκων, σε μια εποχή όπου δεν υπήρχαν τηλεοράσεις και ραδιόφωνα. Σε πολλές περιπτώσεις άκουγαν και τα παιδιά, πάντως ο στόχος της αφήγησης δεν ήταν η διαπαιδαγώγησή τους.
Όταν οι Γκριμμ κατέγραψαν, διασκεύασαν και εξέδωσαν τα γερμανικά παραμύθια στοχεύοντας και στο παιδικό κοινό, άρχισε να τίθεται το ερώτημα της παιδαγωγικής τους διάστασης. Στη σημερινή εποχή, όπου μάλλον κυριαρχεί μια αντίληψη προστασίας του παιδιού από κάθε βίαιη εικόνα, ακούς πολύ συχνά κάποιον γονιό ή και δάσκαλο να αντιδρά ακούγοντας ένα παραμύθι με ένα δράκο που θέλει να φάει τον ήρωα της ιστορίας.
Το περίεργο βέβαια είναι ότι οι ίδιοι γονείς και εκπαιδευτικοί μπορεί να εκθέτουν τα παιδιά τους στα διάφορα ηλεκτρονικά παιχνίδια τύπου «Λεγκο σταρ γουόρς» «ζόμπι» και άλλα παρόμοια, χωρίς να αναρωτιούνται αν αυτό είναι ωφέλιμο ή όχι για την ψυχική τους εξέλιξη.
Πάντως, η αντίδραση δεν είναι περίεργη. Τα παραμύθια το προκαλούν αυτό, όταν δεν αφεθείς στον κρυπτογραφικό, συμβολικό λόγο τους και τα πάρεις κατά γράμμα. Όταν μπερδέψεις το αλληγορικό, το συμβολικό, το φαντασιακό στοιχείο με το ρεαλισμό.
Ας αναρωτηθούμε όμως: θα έπρεπε άραγε να σταματήσουμε να διδάσκουμε την ελληνική μυθολογία, επειδή ο Κρόνος έτρωγε τα παιδιά του; Επειδή η Μήδεια σκότωσε τα δικά της; Επειδή ο Δίας μεταμορφωνόταν σε πουλιά και ζώα και πλάγιαζε με τις θνητές; Να μην μιλάμε στα παιδιά για τη θυσία του Αβραάμ; Για την Ιφιγένεια; Είναι άραγε όλα αυτά βαναυσότητες;
Τα λαϊκά παραμύθια περιέχουν παρόμοια μοτίβα και μιλούν, σε μικρότερη κλίμακα, στην κλίμακα των ανθρώπων, για ζητήματα που απασχολούν τους ανθρώπους πάντα και παντού και που είναι δύσκολο να τα θίξεις αλλιώς. Πριν τα καταδικάσουμε, ας τα ακούσουμε κι ας τα αφήσουμε να μιλήσουν μέσα μας.
Το παραμύθι και η αφήγηση έχει αρχίσει εδώ και κάποια χρόνια να θεωρούνται είδη αξιόλογα και επιστημονικά. Ποια είναι η πιο σημαντική διάσταση αυτής της εξέλιξης;
Ότι μπορεί να δείξει πως οι άνθρωποι είναι ίδιοι στην ουσία τους και μπορούν να επικοινωνήσουν μέσα από τις ιστορίες τους ουσιαστικά, ακόμα κι αν τους χωρίζουν χιλιόμετρα, διαφορετικές κουλτούρες και γλώσσες. Κάποτε που μελετούσα τη «Στρίγκλα», ένα παραμύθι που μέχρι το 1970 θεωρείτο ελληνικός οικότυπος, άγνωστο δηλαδή εκτός Ελλάδας, μου έστειλαν από το αρχείο της Εγκυκλοπαίδειας του παραμυθιού στο Γκέτινγκεν παρόμοιες παραλλαγές που είχαν εντωμεταξύ συγκεντρωθεί σε διάφορες χώρες, κυρίως ασιατικές. Ήταν συγκινητικό να ανακαλύπτεις ότι η ιστορία λεγόταν μέχρι την Κορέα, με διαφορές φυσικά, αλλά αναγνώριζες την ίδια βασική διήγηση.

Μιλήστε μας για το έργο σας με τις κυρίες Αγγελοπούλου, Καπλάνογλου και Μπρούσκου.
Πρόκειται για τον Κατάλογο των ελληνικών μαγικών παραμυθιών. Τι είναι ακριβώς ο Κατάλογος; Η ιδέα της συστηματικής καταλογογράφησης και κατάταξης των ελληνικών λαϊκών παραμυθιών γεννήθηκε πριν περίπου από έναν αιώνα (1910), όταν ο Νικόλαος Πολίτης ανάθεσε στον Γεώργιο Μέγα τη σύνταξη ενός τέτοιου έργου με βάση το ταξινομικό σχήμα που πρώτος εφάρμοσε ο Φινλανδός Antti Aarne, διαπιστώνοντας την ύπαρξη Τύπων Παραμυθιών. Ο Γ. Μέγας συγκέντρωνε και αποδελτίωνε τις δημοσιευμένες και αδημοσίευτες παραμυθιακές παραλλαγές (που διαρκώς εμπλουτίζονταν με νέες συλλογές, ενώ ο αριθμός των κειμένων ανήλθε σε περισσότερα από 23.000), κατέτασσε τα παραμύθια σύμφωνα με το διεθνές σύστημα κατάταξης του Aarne, διευρυμένο εντωμεταξύ από τον Αμερικανό Stith Thompson.
Ο ελληνικός κατάλογος είναι ένα έργο, που μπορεί να παρομοιαστεί με ένα εγκυκλοπαιδικό λεξικό του ελληνικού παραμυθιού. Η έκδοσή του άρχισε στα μέσα της δεκαετίας του 1970 με τη δημοσίευση του Καταλόγου των Μύθων Ζώων από την Ακαδημία Αθηνών, διακόπηκε με το θάνατο του Γ. Α. Μέγα και ξανάρχισε από τη δεκαετία του 1990, μέσα από μια νέα επεξεργασία του υλικού του αρχείου του από ομάδα ειδικών στην οποία ο Μ. Γ. Μερακλής ανάθεσε τη συνέχιση του έργου. Η Άννα Αγγελοπούλου, η Αίγλη Μπρούσκου, η Μαριάνθη Καπλάνογλου κι εγώ δουλέψαμε πάνω στο μαγικό παραμύθι για μια εικοσαετία περίπου, και δημοσιεύσαμε πέντε τόμους, οι οποίοι εκδόθηκαν από το ΙΑΕΝ του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, με τη διαρκή υποστήριξη του κ. Τρ. Σκλαβενίτη. Οι τόμοι έχουν ψηφιοποιηθεί και υπάρχουν στην ιστοσελίδα του iaen.gr, με ελεύθερη πρόσβαση. Εκεί μπορεί να βρει κανείς όλα τα ελληνικά μαγικά παραμύθια, μία χαρακτηριστική παραλλαγή καθενός από αυτά, τον κατάλογο των παραλλαγών που έχουν καταγραφεί στα διάφορα μέρη της Ελλάδας, καθώς και ανάλυση σε μοτίβα και σχόλια.
Το 2012 είχαμε τη μεγάλη χαρά να δούμε δημοσιευμένη, μεταφρασμένη στα αγγλικά από την κ. Deborah Brown Kazazis, την επιτομή του έργου αυτού στη σημαντικότερη διεθνή σειρά λαογραφικών μελετών, την Folkore Fellows Communications, που εκδίδει η Ακαδημία Επιστημών της Φινλανδίας. Τα ελληνικά παραμύθια βρίσκονται πλέον σε όλες τις πανεπιστημιακές βιβλιοθήκες του κόσμου.

Ως μητέρα αλλά και ως επιστήμονας ποια πιστεύετε είναι τα πιο έντονα προβλήματα των μικρών παιδιών σήμερα; Πώς οι γονείς μπορούν να αντιμετωπίσουν αυτή την κατάσταση;
Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι, μου φαίνεται, πως χάνεται πολύ νωρίς η παιδικότητα. Πολλές πληροφορίες, πολλές δραστηριότητες, πολλή κινούμενη εικόνα, πολύ άγχος από πολύ νωρίς. Να προσθέσουμε σε αυτά και τα οικονομικά προβλήματα των οικογενειών, την ανασφάλεια, το μαρασμό της παιδείας… Πώς να τα αντιμετωπίσουμε αυτά; Όλοι ώρες-ώρες νιώθουμε λίγο σαν χαμένοι, δεν ξέρουμε από τι να πιαστούμε. Φαντάζομαι ότι αυτό που χρειάζεται είναι να μη χάνουμε την έμπνευση και το όραμά μας, να μην ξεχνάμε να χαμογελάμε στα παιδιά και στους συνανθρώπους μας, να μην ξεχάσουμε ποτέ την αλληλοβοήθεια και την αλληλεγγύη.

Τα επιστημονικά σας σχέδια για το μέλλον;
Ελπίζω να καταφέρουμε να συνεχίσουμε τον Κατάλογο των παραμυθιών. Υπάρχει πολύ υλικό, και θέλουμε πολύ να δουλέψουμε τις Νουβέλες, τα διηγηματικά παραμύθια, που είναι πραγματικά υπέροχα και εντελώς άγνωστα. Ελπίζω να βρεθεί κάποια χρηματοδότηση, γιατί, αυτή τη στιγμή, η έρευνα στις ανθρωπιστικές επιστήμες δεν θεωρείται «αξιόπιστη».

Σας ευχαριστώ πολύ! Καλή και δημιουργική συνέχεια!
Εγώ ευχαριστώ! Καλή συνέχεια και σε σας, κυρία Μουντάκη