Ιστορία & λαογραφία: Τα λαϊκά παραμύθια από τα Κατεχόμενα της Κύπρου-Άρθρο στην εφημερίδα Η ΘΕΣΣΑΛΙΑ. Ιούλιος 2025

 

Άρθρο στην εφημερίδα Η ΘΕΣΣΑΛΙΑ, Τετάρτη 30 Ιουλίου 2025 ΣΤΗΛΗ Πολιτισμός

https://e-thessalia.gr/istoria-kai-laografia-laika-paramythia-apo-ta-katechomena-tis-kyproy/#goog_rewarded

Του Δημήτρη Β. Προύσαλη, αφηγητή, υπ. δρ. ΕΚΠΑ, Παραμύθια & Μύθοι  στου Κένταυρου τη ράχη

Ο άνθρωπος έχει ανάγκη να επινοεί χρονικά ορόσημα ιστορικού προσδιορισμού, για να δημιουργεί προϋποθέσεις αναστοχασμού και περισυλλογής, ευκαιρίες επαναπρσδιοριστικές συλλογικά και ατομικά, επικεντρωμένα σε γεγονότα επιδραστικά και καθοριστικά στις ζωές λαών και τις συνθήκες περιοχών, πολύπλευρων κοινωνικο-οικονομικών, πολιτικών, πολιτισμικών αντανακλάσεων (βλ. 200 χρόνια Ελληνικής Επανάστασης, 100 χρόνια Μικρασιατικής καταστροφής, 50 χρόνια εξέγερσης του Πολυτεχνείου, 50 χρόνια εισβολής Αττίλα στην Κύπρο, 200 χρόνια Εξόδου Μεσολογγίου). 

Πρόκειται για ουσιαστική συμβολή του λαϊκού πολιτισμού προσέγγισης των ριζών, ιστορικών διαδρομών, για τα μετερίζια, τις παρακαταθήκες, τα ποτισμένα «δέντρα» και τα άνυδρα παρόντα, με τα προς ιστορική «ερημοποίηση» μέλλοντα. Μια παλιά αραβική παροιμία λέει: «Τη μέρα που δεν θα θυμάται κάποιος για πού τραβά στον δρόμο του, είναι καλό να μην ξεχνά από πού ξεκίνησε». Συγκροτεί άτομο και συλλογική συνείδηση στην επαφή και γνώση των πολυεπίπεδων ριζών, σηματοδοτώντας με πολυποίκιλες διαφορετικές μορφές, μια ιδιότυπη «υπενθύμιση», που απεύχεται άκριτες παραδοχές, μονόπλευρες θεάσεις, προσκολλήσεις ιδεολογικών εκμεταλλευτικών μονοκαλλιεργειών.  

Τα λαϊκά παραμύθια, μέσο έκφρασης και ταυτότητας ενός πολιτισμικού κύκλου κοινών ιστορικών αναφορών και διαδρομών, αποτελούν πνευματικά δημιουργήματα ανώνυμων δημιουργών. Αξιοποιούν τον κόσμο της γλώσσας, συνιστώντας ιδιότυπη σκυταλοδρομία παράδοσης-παραλαβής, χρήσης και αξιοποίησης, αποτύπωσης και διαλόγου, μια ιδιαίτερη εκδήλωση δημιουργίας του συλλογικού φαντασιακού. Αποτελούν ταυτόχρονη «συνομιλία» του άχρονου και των ανθρώπινων ιστορικών πλαισίων (διαβίωση, κοινωνική αλληλεπίδραση, πολιτιστική κληρονομιά). Ριζώματα-αποκούμπια εθνικής ταυτότητας μυθοπλαστικής προβολής και αντανάκλασης, ταυτόχρονα πεδίο διαπολιτισμικού διαλόγου, οικουμενικού προβληματισμού πάνω στις ανθρώπινες σχέσεις και συμπεριφορές, άδηλης συμβουλευτικής, ψυχοσυναισθηματικής αναπλαισίωσης, με επίφαση πάντα εφήμερες συμβάσεις  οργανωμένων ή περιστασιακών προφορικών αφηγηματικών ψυχαγωγιών.

 

Παλιές υποθέσεις και δοκιμασμένα αφηγηματικά σώματα στο πέρασμα των καιρών,  αφανείς, επίμονοι και υπομονετικοί συνοδοιπόροι της ανθρώπινης εμπειρίας, ταπεινοί αφουγκραστές εσωτερικών πολυδαίδαλων ανθρώπινων ψυχισμών, τα λαϊκά παραμύθια γίνονται «καμβάδες» νέων διαδρομών σε παλιά χιλιοπερπατημένα μονοπάτια, οδηγούμενα σε κόσμους συνεχών διαχρονικών πολυποίκιλων μετασχηματισμών, λοξοκοιτάζοντας μέσα από το ασφαλές και αποστασιοποιημένο  «Μια φορά κι έναν καιρό…», που διαγκωνίζεται και ταυτόχρονα αγωνιά, να έχει αξία και θέση αναγνωρίσιμη στο σύγχρονο «τώρα». Στη διάρκεια τούτης της ασταμάτητης κίνησης, γεννούν πολύμορφα ειδολογικά συναπαντήματα: Υιοθετούν υποθέσεις, ενσωματώνουν επιρροές αρχαίων γραμματειών, απηχούν λαϊκές παραδόσεις, θυμίζουν μυθολογικές ιστορίες, ανταμώνουν κείμενα λόγιων μορφών, περικλείουν έμμεσες ιστορικές αφηγηματικές παρακαταθήκες, πολλαπλασιάζουν ανώνυμες δημοφιλείς αφηγήσεις, γίνονται αφορμή γνωριμίας με κοινότητες. Αποτελούν ιδιότυπη αφηγηματική «μεταποίηση» παλιών λογοτεχνικών «πατρόν» με καινούργιες μυθοπλαστικές σταυροβελονιές ιστόρησης, διεκδικώντας νέο χρόνο στον κοινοτικό διαμοιρασμό, φέρνοντας στο προσκήνιο θέματα παλιά ή ασταμάτητα επίκαιρα της διαδρομής του ανθρώπου από τα σκοτάδια στο φως.  

Από τα μέσα του 19ου αιώνα παρατηρείται διεθνώς έξαρση των λαογραφικών καταγραφών, εστιασμένων κύρια στον προφορικό πολιτισμό, απόρροια της διάλυσης των μεγάλων αυτοκρατοριών και της προσπάθειας των εθνών, να ορίσουν την ταυτότητά τους μέσα στις νέες κρατικές αναδύσεις, οριοθετήσεις και υποστάσεις που παρουσιάζονται σποραδικά εντός αλλαγών, πολυποίκιλων αναταράξεων ενίοτε συγκρούσεων κοινωνικοπολιτικών. Η καταγραφή της ταυτότητας του ελληνικού λαϊκού πολιτισμού, δρομολογώντας σταδιακά τη μελέτη του, ακολουθεί σχεδόν σε μια παραλληλία τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά τεκταινόμενα, από ένα νεοσύστατο κουτσουρεμένο νεοελληνικό κράτος που διεκδικεί και κερδίζει ολοένα εδάφη, επεκτείνοντας την κρατική του κυριαρχία πέρα από τα στενά περιοριστικά όρια της πρώτης συνοριακής γραμμής Μαλιακού-Αμβρακικού. 

Η Κύπρος, ζωντανό και αναπόσπαστο κομμάτι του Ελληνισμού με τα δικά της ιδιαίτερα προσδιοριστικά χαρακτηριστικά των γλωσσικών και πολιτισμικών ιδιοτυπιών, αναδεικνύεται από νωρίς (βλ. Αθ. Σακελλαρίου 1855, αργότερα Γ. Λουκά, Σ. Μενάρδος, Ξ. Π. Φαρμακίδης) πεδίο αρχικά επιτόπιων λαογραφικών καταγραφών και μελετών του πολιτισμικού της αποθέματος, ακολουθώντας την ιστορική της πορεία (Οθωμανοκρατία 1570-1878, Αγγλοκρατία 1878-1959, περίοδος  εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα 1955-1959, πρώιμα χρόνια Κυπριακής Δημοκρατίας).  Συνδέεται με τη μητροπολιτική Ελλάδα, μέσα από πολλαπλές αναφορές, αναγωγές, συνοδοιπορίες στους κοινούς αγώνες. Ήδη στα 1821 περισσότεροι των επτακοσίων Κυπρίων έρχονται στην επαναστατημένη Ελλάδα να συμμετάσχουν, όταν η έννοια  «Ελληνική Πολιτεία» ήταν άπιαστο όνειρο. Οι Κύπριοι δεν απουσιάζουν έκτοτε από κανέναν εθνικό αγώνα. Η ίδρυση ενώσεων, πνευματικών ομίλων και επιστημονικών περιοδικών ως αντίλογος αντίδρασης στην πολιτική αφελληνισμού της Κύπρου, επιβεβλημένης στα χρόνια της Παλμεροκρατίας (1933-1939) – συνέπεια της εξέγερσης των Κυπρίων το 1931 – έφερε κυκλοφορία σειράς περιοδικών (Κυπριακαί Σπουδαί, Κυπριακά Γράμματα, Κυπριακά Χρονικά, Πάφος-Παγκύπριο Λογοτεχνικό Περιοδικό). Αναδείχτηκε η Κυπρολογία ως ανεξάρτητος κλάδος έρευνας, υπηρετώντας-επικεντρώνοντας στην ανάδυση-προβολή επιστημονικών εργασιών με άξονα ιστορικό, λαογραφικό, γλωσσικό, αρχαιολογικό, θρησκευτικό, αναδεικνύοντας σειρά προσωπικοτήτων με κύρια συμβολή στη συλλογή λαϊκών παραμυθιών (Γ. Χ. Παπαχαραλάμπους, Ν. Κονομής, Ν. Κληρίδης, Κ. Π. Χατζηιωάννου,  Κ. Ιωαννίδης. Μ. Χριστοδούλου, Α. Ρουσουνίδης). 

Η τουρκική εισβολή στην Κύπρο το 1974 και η κατοχή του 38% των εδαφών δημιούργησε καινούργια εθνικά και λαογραφικά δεδομένα. Στα τέλη της δεκαετίας του 1980, δρομολογείται η συγκρότηση προγράμματος δημιουργίας επιστημονικά οργανωμένου Αρχείου Προφορικής Παράδοσης των κατεχόμενων περιοχών της Κύπρου, συμβάλλοντας στην προετοιμασία έναρξης μελέτης υλικού με συγκέντρωση λεπτομερών στοιχείων από πρόσφυγες των εν λόγω περιοχών. Παράλληλα αξιοποιούνται τα λαογραφικά αρχεία στην Ελλάδα, στην ανάλογη έρευνα των κατεχόμενων περιοχών της Κύπρου (βλ. 105 πολυσέλιδα – κυρίως – χειρόγραφα με λαογραφικές καταγραφές περιόδου 1918-1979, αντιπροσωπεύοντας 58 διαφορετικούς κατεχόμενους τόπους). Ταυτόχρονα προβάλλεται έντυπα και ηλεκτρονικά υλικό καταγραφών του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών Κύπρου, ιδρυμένου το 1962. Στα νεότερα χρόνια (2003-2011) έχουν εκδοθεί συλλογές λαϊκών παραμυθιών συγκεκριμένων τοπογεωγραφικών περιοχών από πρόσφυγες των κατεχόμενων (βλ. Μεσαορία, Γέρι-Πυρόι, Άσσια Αμμοχώστου), ενώ έχουν δημοσιευτεί επίσης στο περιοδικό Λαογραφική Κύπρος.  

Τέτοια μοναδική περίπτωση αποτελεί η επετειακή έκδοση της συλλογής των Εκδόσεων Εύμαρος «Παραμύθια λαϊκά από τα κατεχόμενα της Κύπρου 1868-1973: Μια φορά τζι έναν τζαιρόν είσσεν…» του περασμένου καλοκαιρού. Πενήντα οκτώ επιλεγμένα κυπριακά παραμυθιών 28 διαφορετικών τόπων σήμερα σκλαβωμένων, όλων των ειδολογικών κατηγοριών (Μύθοι Ζώων, Μαγικά, Θρησκευτικά, Ρεαλιστικά, Ξεγέλασμα δράκων, Κλιμακωτά) με κριτήρια: Αντιπροσωπευτικότητα περιοχών, ποικιλία παραμυθιακών τύπων, νοηματική-αφηγηματική πληρότητα, μορφική υπόσταση, ανεξαρτησία τύπου-συμφυρμού, παραλλαγές, πηγών σπανίων  και δυσεύρετων. Στο υλικό της συλλογής συναντώνται: Αντανακλάσεις Αισώπειων μύθων, ελληνική μυθολογία, αρχαία γραμματεία, Βυζαντινές-μεσαιωνικές απηχήσεις, παροιμιακός λόγος, συναντήσεις προφορικών λογοτεχνιών των λαών, λαϊκά θρησκευτικά στοιχεία, πλήθος κοινωνικών όψεων, αντιλήψεων, εθιμικών εκδηλώσεων, αντανακλάσεις συνύπαρξης των δύο κοινοτήτων, πραγματολογικές-πολιτισμικές αναφορές, γλωσσικές αποτυπώσεις. Έρχονται – κέρασμα μνήμης – να μας θυμίσουν πως χειρότερος εχθρός δεν είναι ο εισβολέας, αλλά η λήθη και επιτακτική ανάγκη να θυμίζουν πως «Η Κύπρος δεν κείται μακράν…».

Δημήτρης Β. Προύσαλης: Βάλσαμο, ψυχαγωγία, έμμεση παιδαγωγία ο ανθρώπινος παραμυθιακός λόγος-Συνέντευξη στην εφημερίδα Η ΘΕΣΣΑΛΙΑ Κυριακή 3/8/2025

 

https://e-thessalia.gr/dimitris-v-proysalis-valsamo-psychagogia-emmesi-paidagogia-o-anthropinos-paramythiakos-logos/

 Στο φύλλο της κυριακάτικης έκδοσης της εφημερίδας Η ΘΕΣΣΑΛΙΑ (3 Αυγούστου 2025) δημοσιεύτηκε συνέντευξη που παραχωρήθηκε στους δημοσιογράφους της βολιώτικης εφημερίδας.

Η ηλεκτρονική ανάρτηση εδώ:

https://e-thessalia.gr/dimitris-v-proysalis-valsamo-psychagogia-emmesi-paidagogia-o-anthropinos-paramythiakos-logos/

-Πώς ξεκίνησε το Φεστιβάλ Αφήγησης Πηλίου, με ποια αφορμή και υπό ποιες συνθήκες; 

Το «Παραμύθια και μύθοι στου Κένταυρου τη ράχη» άρχισε το ταξίδι του στα πολιτιστικά σταυροδρόμια της αφήγησης το 2011. Υπήρξε μια πράξη ανάπτυξης, ξεδιπλώματος και μπολιάσματος, που ξεκίνησε δύο διαδοχικά καλοκαίρια νωρίτερα, με αφορμή δύο μονοήμερες παραστάσεις αφήγησης στον Άγιο Γεώργιο Νηλείας από τον ομιλούντα. Οι σαράντα θεατές της πρώτης αφήγησης, έγιναν ενενήντα το δεύτερο καλοκαίρι. Τούτη η αυξητική τάση, έφερε την ιδέα της πρότασης και της συνεργασίας με τοπικούς φορείς (Πολιτιστικός Σύλλογος Αγίου Γεωργίου Νηλείας «Ο Κένταυρος». Πήλιον Όρος) για την διοργάνωση ενός αρχικά τριήμερου «Φεστιβάλ Αφήγησης», μια κίνηση, σαφώς πιο πλούσια, πιο μεστή και σύνθετη, που αλλάζει τις ταχύτητες τόσο των οργανωτικών απαιτήσεων και ευθυνών όσο και της αναζητούμενης ή αναδυόμενης ποιότητας που οφείλει να υπηρετεί, γύρω από το προβαλλόμενο αντικείμενο που προτείνεται ως κεντρική πολιτιστική αναφορά. Στην περίπτωσή μας, την προφορική αφήγηση ως άυλη πολιτιστική κληρονομιά.

-Τι είδους εκδηλώσεις περιλαμβάνει στη διάρκειά του; 

Πρόκειται πια για εννιαήμερη διοργάνωση, σπονδυλωτή, πολυθεματική, ποικιλόμορφη. Κεντρικό κορμό αποτελούν οι παραστάσεις προφορικών αφηγήσεων, φέτος είκοσι από τις είκοσι εννέα εκδηλώσεις του 15^ου φεστιβάλ. Επιδιώκεται διαφοροποίηση αφηγήσεων (λαϊκά παραμύθια, ελληνική-παγκόσμια μυθολογία, λογοτεχνικά έπη, αρχαίες γραμματείες, θρύλοι, προφορικές παραδόσεις, συναξάρια Αγίων, αφηγήσεις με αναφορές ιστορικών επετείων, προφορικοποιημένες παραλογές, συναντήσεις με προσωπικές αφηγήσεις). Κάθε χρόνο φιλοξενείται παράλληλη έκθεση καλλιτεχνών-δημιουργών εμπνεόμενων από τα παραμύθια, γεγονός που αποτυπώνεται στους τίτλους των συμμετοχών τους. Σημαντική η λειτουργία του Θερινού Σχολείου Παραμυθιών (επιστημονικές εισηγήσεις γενικότερες ή ειδικότερες για τα λαϊκά παραμύθια και τον κόσμο της αφήγησης). Πραγματοποιούνται ποικίλα θεματικά εργαστήρια για παιδικό- ενήλικο κοινό. Σταθερή θέση συμμετοχής αποτελεί η διαδρομή του τοπικού συρμού Μουτζούρη, όπου ακούγονται παραμύθια στις στάσεις-σταθμούς της διαδρομής Άνω Λεχώνια-Μηλιές. Τα τελευταία επτά χρόνια εκδηλώνεται γαστρονομικό ενδιαφέρον καθώς μέλη του Πολιτιστικού Συλλόγου του Αγίου Γεωργίου «Ο Κένταυρος» αλλά και ενεργητικοί παραθεριστές, επινοούν το πιάτο του ομώνυμου μυθολογικού πλάσματος προσφέροντάς το στο κλείσιμο του φεστιβάλ. Περιστασιακά γίνονται τιμητικές βραβεύσεις, κεντρικά θεματικά αφιερώματα, και προβολές ταινιών σχετικών με το αντικείμενο.

-Τι δυσκολίες αντιμετωπίζει γενικά ένα φεστιβάλ από τη γέννησή μέχρι την χρονική σταθεροποίησή του και την θεσμική ή καλλιτεχνική του καταξίωση; 

Η ερώτηση θέτει τον βασικό σκελετό. Επειδή πρόκειται για μια πολυήμερη διοργάνωση, με πήχη ανεβασμένο, έχει πολλές προκλήσεις διαφορετικών επιπέδων: το διοργανωτικό-προγραμματικό (χρονικό περίγραμμα, τοπογεωγραφική ανάπτυξη- διασπορά), το οικονομικό (πάγια έξοδα παραγωγής έντυπου υλικού, μεταφορικά, έξοδα διαμονής-φιλοξενίας και αμοιβής αφηγητών, έξοδα σίτισης εθελοντών), το πολιτιστικό του αντικειμένου (ροή προγράμματος κάθε διοργάνωσης,  συμμετέχοντες αφηγητές), το ευρύτερα κοινωνικό (ανταπόκριση-αποδοχή- συμμετοχή τοπικής κοινωνίας), το επικοινωνιακό (διαφήμιση, προβολή, δημοσιοποίηση εκδηλώσεων, ΜΜΕ), το τεχνικοργανωτικό (έλεγχος, συντήρηση επιλεγμένων χώρων, τεχνική υποστήριξη, καθαριότητα), την αναγνωρισιμότητα του φεστιβάλ (απόκτηση βάρους επιρροής, προβολή) και τη μακροημέρευση (χρονική διάρκεια παρουσίας).

-Δημιουργεί κινητικότητες ένα φεστιβάλ και σε ποιο επίπεδο; 

Από τη στιγμή που κατορθώσει να έχει διακριτό χαρακτήρα, αναγνωρισμένη ταυτότητα, σταθερή χρονική περιοδικότητα και ποιοτική αξιοπιστία, δημιουργούνται όλες εκείνες οι προϋποθέσεις για να αναδειχτούν πολλές και ποικίλες κινητικότητες: κινητικότητα παραμυθόφιλου ακροατηρίου (πόσοι άνθρωποι ταξιδεύουν από μακριά για να γίνουν μέρος των εκδηλώσεων και της εμπειρίας και τι σχέσεις αποκτούν με τον τόπο), κινητικότητα σε ποιότητες αφηγητών (μεγάλοι επώνυμοι αφηγητές ή αφηγητές που επιθυμούν να λάβουν μέρος οπωσδήποτε στο πρόγραμμα, υπερτοπικοί, διεθνείς), κινητικότητα στις υποδομές φιλοξενίας και σίτισης (γνωριμία με το χωριό, ζήτηση στέγης στη διάρκεια του φεστιβάλ-πληρότητα καταλυμάτων, κατανάλωση γευμάτων), κινητικότητα στο πρόγραμμα (αλλαγές-διαφοροποιήσεις ποιοτικές σε χώρους, θεματικές παραστάσεις, αφηγητές).

-Πώς θεωρείτε πως έχει συμβάλει το φεστιβάλ αφήγησης στην προβολή του χωριού σας; 

Ο Άγιος Γεώργιος αποτελεί κόσμημα, ανάμεσα στα άλλα του πηλιορείτικου όγκου, αλλά δεν έχει τύχει ιδιαίτερης σταθερής προβολής τουριστικής από πλευράς πολιτισμού. Μόνο ο χώρος του Θεάτρου Αλώνι είχε μέχρι τώρα σταθερή διακριτή παρουσία, εξαντλούμενη σε εφάπαξ εκδηλώσεις μουσικού, συναυλιακού, θεατρικού αυτόνομου χαρακτήρα δίχως εσωτερική σύνδεση. Ακόμη κι οι υπέροχες βραδιές ξεχνιούνται γρήγορα. Γνωρίζουμε την τοπογεωγραφική του μοναδικότητα, το φυσικό τοπίο, τις γαστρονομικές προτάσεις που προσφέρει πολλαπλά το Πήλιο. Παρόλο που διαθέτει τρία μουσεία, παρατηρείται δυσανάλογη ζήτηση-κίνηση. Σκεφτείτε πως το Εικαστικό Μουσείο του γλύπτη Νικόλα Παυλόπουλου μόλις το 2015-16 απέκτησε ηλεκτρονική ιστοσελίδα από πρωτοβουλία ιδιώτη. Οι εκδηλώσεις πριν την έναρξη του φεστιβάλ το 2011 είχαν στενή αναφορά το χωριό (πανηγύρι του Άι Λιά, ετήσιο  αντάμωμα χορευτικών συγκροτημάτων-35 χρόνια, γιορτή του τοπικού Αγίου Σταματίου, «Μέρα της Σαρδέλας»). Σήμερα η σελίδα του φεστιβάλ έχει περισσότερες από 173.000 επισκέψεις με σταθερές αναφορές στο πώς μπορεί να έρθει κάποιος στο χωριό των παραμυθιών! Από πολλούς εκτιμάται, πως οι εκδηλώσεις αυτές έχουν βοηθήσει το χωριό, να μπει στον πανελλήνιο και διεθνή πολιτιστικό χάρτη λόγω συνεργασιών. Ένα φεστιβάλ πάντα προβάλλει τον τόπο απ’ όπου απευθύνει τις εκδηλώσεις του. Δεν είναι τυχαίο εξάλλου πως το «Παραμύθια και μύθοι στου Κένταυρου τη ράχη» τελεί σταθερά τα τελευταία δώδεκα χρόνια υπό την αιγίδα του ΕΟΤ, υποστηρίζεται από το Δήμο Ν. Πηλίου και περιστασιακά από την Περιφέρεια Θεσσαλίας.

-Γιατί συγκεκριμένα ένα φεστιβάλ αφήγησης στον Άγιο Γεώργιο Νηλείας;

Ο Άγιος Γεώργιος Νηλείας στην καρδιά μας κατέχει ξεχωριστή θέση. Οι ατμοσφαιρικές γωνιές που διαθέτει, συμβάλλουν στη δημιουργία όμορφων βιωματικών αναμνήσεων στους επισκέπτες. Πέτρινα γεφύρια, φροντισμένες αυλές οικιών, αυλές ξωκλησιών, αυλές παραδοσιακών ξενώνων, εσωτερικά και αυλόγυροι εκκλησιών, παραδοσιακές βρύσες, εσωτερικοί και εξωτερικοί χώροι μουσείων, καφενεία και παλιά σχολεία έχουν αποτελέσει τέτοια «σκηνικά» συναντώντας τη λαϊκή φαντασία. Παλαιότερα (2012) έγινε σχετικό αφιέρωμα σε 45λεπτο ντοκιμαντέρ εθνογραφικού χαρακτήρα σε ανάλογο διεθνές φεστιβάλ φιλμ.

-Υπάρχουν άλλα φεστιβάλ αφήγησης στον ελλαδικό χώρο; 

Τα ενεργά φεστιβάλ αφήγησης  με σταθερή χρονική περιοδικότητα στον ελλαδικό χώρο είναι λιγοστά. Η «Γιορτή Παραμυθιών» (Κέα) διανύει την 23^η διοργάνωσή (τιμήθηκε από το φεστιβάλ μας το 2012 για τις δέκα διοργανώσεις της), το δικό μας έχοντας 15 διοργανώσεις, το Φεστιβάλ Αφήγησης Καλαμάτας «Στης ελιάς το δάκρυ» με πέντε διοργανώσεις, το Φεστιβάλ Αφήγησης «Αθήνα μια πόλη παραμύθια» που επανέρχεται μετά την πανδημική κρίση με επτά διοργανώσεις. Πολλά παρουσιάστηκαν υπό βαρύγδουπους τίτλους με ονομασία «1^ο Φεστιβάλ Αφήγησης…» μα ο χρόνος τελικά είναι ο μεγάλος κριτής των διαθέσεων, προθέσεων, δυνατοτήτων και ποιοτήτων όσων εμπλέκονται, φορέων και προσώπων.

-Ποια είναι η ανάγκη επικέντρωσης στις παραστάσεις αφήγησης και γενικά γιατί αφήγηση στη σύγχρονη τεχνολογική εποχή μας και μάλιστα με την πρόκληση της τεχνητής νοημοσύνης;

Ο ανθρώπινος παραμυθιακός λόγος είναι βάλσαμο, ψυχαγωγία, έμμεση παιδαγωγία, φανταστικό νοητικό ταξίδι, κέρασμα πολιτισμού, συναισθηματικό αποκούμπι, ασφαλής συμβολική κοινωνική προσομοίωση, βαλβίδα αποφόρτισης και ισορροπίας, καμβάς ανθρώπινων εσωτερικών αναστοχαστικών διεργασιών, γεφύρι διαπολιτισμικών -πολυπολιτισμικών συναντήσεων και ρίζα εθνικής ταυτότητας. Δημιουργεί συνθήκες συλλογικότητας και δεσμών, σε εποχές που προωθούν τον ατομισμό, το εφήμερο και τυχοδιωκτικό, το πλανώδες «από πουθενά για το τίποτα». Οι παραστάσεις αφηγήσεων είναι ανταμώματα ιστοριών από το χτες με τους ανάστατους ανθρώπους του σήμερα, αποτελώντας προκλήσεις και κεράσματα. Σας περιμένουμε με γνοιάξιμο, αγάπη και ιστορίες!

 

 

 

Στην ATHENS VOICE: Ιστορίες και λαϊκά παραμύθια ζωντανεύουν στο 15ο Φεστιβάλ Αφήγησης Πηλίου

 Στην στήλη ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ -ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ δημοσιεύτηκε την Πέμπτη 31 Ιουλίου 2015 ένα άρθρο που αναφέρεται στο χωριό των παραμυθιών και το 15ο Φεστιβάλ Αφήγησης Πηλίου. Η οργανωτική επιτροπή εκφράζει τις θερμές ευχαριστίες της στην συντακτική ομάδα της Athens Voice για την  αναφορά.

https://www.athensvoice.gr/politismos/eikastika/917015/istories-kai-laika-paramuthia-zodaneuoun-sto-15o-festival-afigisis-piliou/amp/

Ανάμεσα σε βουνό και θάλασσα, από τις 02 έως τις 10 Αυγούστου 2025

15ο Φεστιβάλ Αφήγησης Πηλίου: Οι μύθοι των λαών και των τόπων, τα παραμύθια που μετατρέπονται σε ταξίδια

Aμφιθεατρικά χτισμένο ανάμεσα σε δυο ράχες, σε υψόμετρο περίπου 700 μέτρων και σε απόσταση 21χλμ από το Βόλο βρίσκεται το χωριό Άγιος Γεώργιος Πηλίου. Ένας τόπος που με τους οικισμούς (Κάτω Γατζέα, Άνω Γατζέα, Αγία Τριάδα κ,λ,π) καταλαμβάνει όλη την έκταση από το βουνό μέχρι την θάλασσα. Μια περιοχή με πυκνή βλάστηση αφού παντού τριγύρω βλέπει κανείς οξιές, μηλιές, καστανιές, κερασιές, ελιές και πλατάνια αλλά και πολλά τρεχούμενα νερά.

           Τα πηλιορείτικα και νεοκλασικά αρχοντικά, τα καλοσυντηρημένα καλντερίμια, οι λιθόκτιστες κρήνες συνθέτουν ένα όμορφο τοπίο που συμπληρώνεται από την άπλετη θέα στον Παγασητικό κόλπο.  Σ’ αυτήν την ξεχωριστή τοποθεσία βρήκαν μέρος να φωλιάσουν οι ιστορίες, οι μύθοι και τα λαϊκά παραμύθια για εννιά ολόκληρες μέρες από 02 έως 10 Αυγούστου με το 15^ο Φεστιβάλ Αφήγησης Πηλίου, Τα παραμύθια που έφυγαν απ’ την αγκαλιά των γιαγιάδων και των παππούδων του χτες και γίνονται προφορικό υλικό που κουβαλάνε με σεβασμό και μεράκι οι αφηγητές του σήμερα. Λόγια των ανθρώπων, από τις άκρες του κόσμου και τα βαθύτερα της ανθρώπινης ψυχής, για να ψυχαγωγούμαστε αλλά και να συμβουλευόμαστε, λόγια σοφίας και αλήθειας κρυμμένα κάτω από μεγάλα ψέματα για να φτάσουν σε όλους, μικρούς και μεγάλους.

Εννιά μέρες με Μύθους των λαών και των τόπων, λαϊκά παραμύθια και ιστορίες που γίνονται ταξίδια και καράβια μαζί, από τότε που όλα τα φανταστικά και τα απίθανα μπορούσαν να συμβούν, για να φωτίσουμε το σήμερα και ν’ ανοίξουμε δρόμους στο αύριο.

Και όλα αυτά σε μια περιοχή με ενδιαφέρουσες τοποθεσίες για περίπατο και       σημεία για επισκέψεις όπως οι θέσεις «Ράχη» και «Κρεμμύδα», το ξωκλήσι                   του Άη Λιά, παλιές εκκλησίες του Αγίου Αθανασίου (1795) της Κοίμησης             Θεοτόκου (1744), τα Μοναστήρια: των Ταξιαρχών (1309), του Μέγα Σωτήρα,                 της Αγίας Τριάδος στην ομώνυμη συνοικία.

Παράλληλα σε αυτήν την ξεχωριστή  περιοχή υπάρχουν πεζοπορικές προτάσεις για τέσσερα σηματοδοτημένα μονοπάτια  και με το καταφύγιο στο βουνό του στο δάσος «Οξιάς», καθώς και το Εκκλησιαστικό Μουσείο, το Δημοτικό  Εικαστικό Μουσείο του γλύπτη Νικόλα, το Μουσείο Ελιάς και Λαδιού Πηλίου  στην Άνω Γατζέα, το υπαίθριο Θέατρο «Αλώνι»,  αλλά και πολλά ακόμη όμορφα σημεία για κάθε φυσιολάτρη και περιηγητή.

 Στις εννιά μέρες που διαρκεί το Φεστιβάλ Αφήγησης, αυτός ο τόπος θα γεμίσει ιστορίες και λαϊκά παραμύθια ενώ θα πραγματοποιηθεί μεταξύ άλλων Θερινό Σχολείο Παραμυθιών με εισηγήσεις, εργαστήρια στην τέχνη της αφήγησης για ανήσυχα πνεύματα, αφηγήσεις για μικρούς αναζητητές και ενήλικες ονειροπόλους, διαδρομές με τον τοπικό συρμό Μουτζούρη, αφιερώματα, τιμητικές βραδιές, για όλους όσους αγαπούν τα λόγια που είναι τα παιδιά πολλών ανθρώπων.

Οι εκδηλώσεις (02-10 Αυγούστου 2025) περιλαμβάνουν τέσσερις διαφορετικές τοποθεσίες (Άγιος Γεώργιος, Κάτω Γατζέα, Άνω Γατζέα -σταθμός τραίνου)

δέκα διαφορετικούς χώρους (εσωτερικό μουσείων, αυλές μουσείων, αυλές εκκλησιών, αυλές ξωκλησιών, αίθουσες πολιτιστικών συλλόγων, αυλές παλιών σχολείων, σταθμοί τραίνου κ.α.) 29 συνολικά εκδηλώσεις σε επτά διαφορετικούς άξονες περιεχομένου: (παραστάσεις αφήγησης -για μικρούς, για μικτό κοινό, μόνο για ενήλικο κοινό, παράλληλες καλλιτεχνικές εκθέσεις, εργαστήρια για παιδιά, εργαστήρια για ενηλίκους, μικτά εργαστήρια, Θερινό Σχολείο Παραμυθιών, Γαστρονομική Έκθεση).

Συμμετέχουν συνολικά 24 αφηγητές  και επτά ομάδες αφήγησης από: Αθήνα, Βόλο, Θεσσαλονίκη, Καλαμάτα, Καβάλα, Σαλαμίνα, ενώ πραγματοποιούνται μεταξύ άλλων και έξι μουσικές συνοδείες (κιθάρα, τζουράς, ακορντεόν, κρουστά).

 Οι γωνιές του Άη Γιώργη του Πηλίου και της Άνω και Κάτω Γατζέας περιμένουν φιλόξενα να καλωσορίσουν ιστορίες, αφηγητές και κοινό σ’ αυτό το συναπάντημα χαράς και ιστοριών που συνδιοργανώνουν  η ΑΜΚΕ «Παραμύθια & Μύθοι στου Κένταυρου τη ράχη» με τον Πολιτιστικό-Εξωραϊστικό Σύλλογο «Κένταυρος» και τον φορέα ΠΗΛΙΟΝ ΟΡΟΣ.

Για την αξία του φεστιβάλ άλλα και της αφήγησης γενικότερα, ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Φεστιβάλ Αφήγησης Πηλίου, προφορικός αφηγητής και υποψήφιος Δρ. του ΕΚΠΑ κ. Δημήτρης Β. Προύσαλης μίλησε στην ΑΤHENS VOICE επισημαίνοντας:

«Σε μια εποχή που προωθεί την ατομικοποίηση και την ηλεκτρονικοποίηση των πάντων, το να μπορεί ο άνθρωπος να βρίσκεται, να ανταμώνει και να φτιάχνει αφηγηματικές κοινότητες σημαίνει να αισθάνεται ότι ανήκει κάπου και να δημιουργεί δεσμούς με τους φίλους των παραμυθιών που ταξιδεύουν μέσα από τα ίδια λόγια. Είναι ένας λόγος τα παραμύθια συμβολικός. Με την επίφαση της ψυχαγωγίας λειτουργούν μέσα από έναν βαθύ αναστοχασμό, ασκούν άδηλη συμβουλευτική και υποστήριξη στον άνθρωπο  που διαχρονικά αντιμετωπίζει δυσκολίες στην καθημερινότητά του. Φέρνουν έναν αέρα αισιοδοξίας από το μακρινό χθες, που τα πράγματα ήταν πιο σκοτεινά, για να μπορεί ο άνθρωπος να ταξιδεύει μέσα από τα ψέματα και να ανακαλύπτει μεγάλες αλήθειες που μόνο έτσι μπορούν να ειπωθούν».

Ταξίδι στο χρόνο: Από το 15ο Φεστιβάλ Αφήγησης του 2025, επιστρέφουμε στο 2ο του 2012 (Το 2ο & 3ο μέρος)

Αναμένοντας την έναρξη του 15ου Φεστιβάλ Αφήγησης Πηλίου "Παραμύθια & Μύθοι στου Κένταυρου τη ράχη" στο διάστημα 2-10 Αυγούστου 2025 στον Άγιο Γεώργιο Νηλείας, ταξιδεύουμε πίσω στο χρόνο και ανατρέχουμε στο μακρινό 2012, δεκατρία χρόνια πριν! όταν πραγματοποιήθηκε η δεύτερη διοργάνωση επταήμερης  διάρκειας, μετά την πρώτη παρθενική τριήμερη το 2011. Η εμπλουτισμένη και σαφώς πιο σύνθετη διοργάνωση του έτους εκείνου, έδωσαν αφορμή να γίνει ένα ντοκιμαντέρ διάρκειας 45 λεπτών, που προβλήθηκε κατά τη διάρκεια του 3ου Διεθνούς Εθνογραφικού Φεστιβάλ Φίλμ την ίδια χρονιά στην Αθήνα, σε σκηνοθεσία της Φωτεινής Στεφανή.

Το ντοκιμαντέρ είναι χωρισμένο σε σε τρία μέρη, εδώ το 2ο και 3ο μέρος

Το 3ο και τελευταίο μέρος του 45λεπτου εθνογραφικού ενδιαφέροντος ντοκιμαντέρ, αναδρομή στο χρόνο από το 15ο στο 2ο Φεστιβάλ Αφήγησης Πηλίου

Ταξίδι στο χρόνο : Από το 15ο Φεστιβάλ Αφήγησης του 2025, επιστρέφουμε στο 2ο του 2012

 

Αναμένοντας την έναρξη του 15ου Φεστιβάλ Αφήγησης Πηλίου "Παραμύθια & Μύθοι στου Κένταυρου τη ράχη" στο διάστημα 2-10 Αυγούστου 2025 στον Άγιο Γεώργιο Νηλείας, ανατρέχουμε στο μακρινό 2012, δεκατρία χρόνια πρίν! όταν πραγματοποιήθηκε η δεύτερη διοργάνωση επταήμερης  διάρκειας, μετά την πρώτη παρθενική τριήμερη το 2011. Η εμπλουτισμένη και σαφώς πιο σύνθετη διοργάνωση του έτους εκείνου, έδωσαν αφορμή να γίνει ένα ντοκιμαντέρ διάρκειας 45 λεπτών, που προβλήθηκε κατά τη διάρκεια του 3ου Διεθνούς Εθνογραφικού Φεστιβάλ Φίλμ την ίδια χρονιά στην Αθήνα, σε σκηνοθεσία της Φωτεινής Στεφανή.

Το ντοκιμαντέρ είναι χωρισμένο σε σε τρία μέρη, εδώ το 1ο από τα τρία μέρη.

Βραδιά Αφήγησης λαϊκών παραμυθιών στην Απείρανθο της Νάξου Σάββατο 26/7...Στου Παραμεριάρη

Κι επειδή οι υποχρεώσεις για την προετοιμασία του 15ου Φεστιβάλ Αφήγησης Πηλίου "Παραμύθια και Μύθοι στου Κένταυρου τη ράχη" (2-10 Αυγούστου 2025) δεν λένε να τελειώσουν, είπαμε να ξεκουραστούμε με μια αφήγηση στις Κυκλάδες! Η στενή επαφή με το χωριό της Απειράνθου, από το 2022, η επιμέλεια έκδοσης των Απεραθίτικων λαϊκών παραμυθιών σε συλλογή του Δημητρίου Δ. Οικονομίδη (1927-1934) "Καμιά βολά ήτονε..." σε συνεργασία με τον Απεραθίτικο Σύλλογο Νάξου στην Αθήνα το 2023, οι επαφές με τον αγαπημένο λαϊκό παραμυθά Δημήτριο (Μιμίκο) Τσάφο από τον γειτονικό Δανακό, τον οποίο σαν σε τάμα ανταμώνουμε τρία συνεχόμενα καλοκαίρια (2022-2023-2024) δημιουργούν πάντα ευκαιρίες  για αφηγηματικά ανταμώματα. 

Έτσι λοιπόν με "ξεσηκωτή" τον καλό φίλο Απειραθίτη Στέφανο Γανωτή, οργανώνεται βραδιά προφορικής αφήγησης 

το Σάββατο 26 Ιουλίου 2025 και ώρα 22.00-με τις δροσιές-

στην Απείρανθο της Νάξου και συγκεκριμένα στου Παραμεριάρη!

Θα ακουστούν παραμύθια λαϊκά  υπό τον τίτλο:

"Παραμύθια λαϊκά απ' τα βάθη της ανθρώπινης ψυχής"

Αφήγηση: Δημήτρης Β. Προύσαλης

Η φωτό που ακολουθεί είναι από βραδιά αφήγησης του 2022

σε μια ατμοσφαιρική γωνιά της Απειράνθου και αφού στη διάρκεια της ίδιας ημέρας έχει προηγηθεί

πεζοπορία πολιτιστικού χαρακτήρα διάρκειας επτά ωρών από το χωριό της Απειράνθου στο λιμάνι της Μουτσούνας!

Με την υποστήριξη της

 

Στο δρόμο για το 15ο Φεστιβάλ: Το Πρόγραμμα των εκδηλώσεων 2-10 Αυγούστου 2025

Με μεγάλη χαρά παρουσιάσουμε σήμερα, το Πρόγραμμα Εκδηλώσεων του 15ου Φεστιβάλ Αφήγησης Πηλίου "Παραμύθια & Μύθοι στου Κένταυρου τη ράχη" που θα λάβει χώρα στο χρονικό διάστημα 2-10 Αυγούστου 2025 στον Άγιο Γεώργιο Νηλείας και στην Κάτω Γατζέα Πηλίου.

Πολλές θερμές ευχαριστίες για όλους και όλες που συμμετέχουν με τη θετική τους ενέργεια στην πραγμάτωση των εκδηλώσεων.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 15^ου ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΑΦΗΓΗΣΗΣ ΠΗΛΙΟΥ

9 ΗΜΕΡΕΣ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ ΛΑΪΚΑ ΚΑΙ ΜΥΘΟΙ

Υπό την Αιγίδα του ΕΟΤ & της Παιδαγωγικής Εταιρείας Ελλάδος

Διάρκεια: 2-10 Αυγούστου 2025

Ελεύθερη είσοδος στις αφηγήσεις, στο Θερινό Σχολείο,

στην Έκθεση Καλλιτεχνών Δημιουργών

Διοργάνωση: ΑΜΚΕ «Παραμύθια και Μύθοι στου Κένταυρου τη ράχη»

ΠΗΛΙΟΝ ΟΡΟΣ

Πολιτιστικός Σύλλογος Αγίου Γεωργίου Νηλείας «Ο Κένταυρος»

*********************

Με την υποστήριξη του Πολιτιστικού Οργανισμού του Δήμου Νοτίου Πηλίου,

**********************

1^η ΗΜΕΡΑ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΑΦΗΓΗΣΗΣ ΠΗΛΙΟΥ (3 εκδηλώσεις)

Σάββατο 2 Αυγούστου 2025

1^η εκδήλωση: Βράδυ: 20.45 

Χώρος: Αυλή Μουσείου Τοπικής Ιστορίας και Τέχνης «Κώστας Λιάπης» (Αρχοντικό Κύρου-Τζωρτζέικο, 1882)

Έναρξη 15^ου Φεστιβάλ Αφήγησης Πηλίου

Καλωσόρισμα από τον καλλιτεχνικό διευθυντή του Φεστιβάλ, Δημήτρη Β. Προύσαλη με μικρή αναδρομή στη 15^η ιστορία του θεσμού και σύντομη αναφορά στο τρέχον πρόγραμμα.

2^η εκδήλωση: Βράδυ: 20.00

Χώρος: Αυλή Μουσείου Τοπικής Ιστορίας και Τέχνης «Κώστας Λιάπης» (Αρχοντικό Κύρου-Τζωρτζέικο, 1882)

ΑΦΗΓΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΜΙΚΤΟ ΚΟΙΝΟ (10+)

«Ταξίδι παραμυθιακό, με προορισμό τη σοφία των λαών!»

΄Ένα κέρασμα του  λόγου, του πολυταξιδεμένου στους καιρούς, που γεννά ταξίδια του μυαλού και συναντήσεις με των λαών τις σοφίες κρυμμένες μέσα στα παραμύθια!

Ομάδα Αφήγησης: «Παραμυθιών ΚερΑΣΜΑΤΑ»

Αφήγηση: Κωνσταντία Τσαλαπατάνη

Μουσική συνοδεία-τραγούδι: Παναγιώτης Τσιρώνης

Σάββατο 2 Αυγούστου 2025

3^η εκδήλωση: Βράδυ: 21.00

Χώρος: Αίθουσα Πολιτιστικού Συλλόγου Αγίου Γεωργίου Νηλείας «Ο Κένταυρος»

Εγκαίνια Παράλληλων Καλλιτεχνικών Εκθέσεων

Διάρκεια Λειτουργίας: Κυριακή 3- Σάββατο 9 Αυγούστου 2025 

Καθημερινά: Ώρες 11.00 -13.00 & 19.00-21.00

Δημιουργοί-Εκθέτες:

Κική Αλεξίου: «Γεύσεις αλμυρές και γλυκιές των παραμυθιών, κρυμμένες μέσα στα βαζάκια» (Γλυκά κουταλιού-μαρμελάδες-λικέρ από την Pilion Terra)

Γρηγόρης Γεωργίου: «Με το πενάκι και τ’ όνειρο: Όψεις σχέσεων με το Περιβάλλον μέσα απ’ τα σκίτσα»  (Σκίτσο)

Χρήστος Γιαννακόπουλος: «Κεραμοναυπηγός» (κεραμικά)

Έφη Λιαλιάμου: «Μακέτες βγαλμένες μέσα απ’ την ατμόσφαιρα των παραμυθιών…» (Κατασκευές από χαρτί)

Δανιήλ Γουδέλης: «Anna’s Parabolic song for Artisan procedures in two parts,     Part 1: Distillation» (Ποίηση σε Σκίτσο με χρώμα)

Μιμίκα Σαμαρά: «Παραμύθια υφασμένα με την έγνοια της Αγάπης» Κατασκευές από ύφασμα

Δήμητρα Ψυχογυιού: Σκουλαρίκια από δώδεκα βασιλοπούλες που χόρευαν (Κόσμημα)

*****************************

2^η ΗΜΕΡΑ ΤΟΥ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΑΦΗΓΗΣΗΣ ΠΗΛΙΟΥ (4 εκδηλώσεις)

Κυριακή 3 Αυγούστου 2025

Τόπος: Άνω Λεχώνια

1^η εκδήλωση: Πρωί 10.00 π.μ.

«Η μέρα των παραμυθιών στο τραίνο»

«Πάνω στις ράγες των παραμυθιών! Ιστορίες με σταθμούς την καρδιά και ταξίδια στου μυαλού το άπειρο…» Αφηγήσεις στους σταθμούς Άνω Γατζέα και Μηλιές

Αφήγηση: Δημήτρης Β. Προύσαλης

Εισιτήρια-πληροφορίες-επικοινωνία: Σημεία πώλησης Hellenic Train

tickets@hellenictrain.gr

Χορηγική υποστήριξη: Hellenic Train

***************************

Κυριακή 3 Αυγούστου 2025

Χώρος: Εικαστικό Μουσείο Γλύπτη Νικόλα

2^η εκδήλωση-Βράδυ: 19.30

ΑΦΗΓΗΣΕΙΣ ΓΙΑ  ΜΙΚΤΟ ΚΟΙΝΟ (10+)

«Άκου να δεις! Παραμύθια λαϊκά από όλον τον κόσμο»

Όταν τα παραμύθια του κόσμου, από το αυτί στην καρδιά, γεννούν εικόνες που κάνουν το νου να ταξιδεύει…

Αφήγηση: Σπύρος Τσίρος

Μουσική συνοδεία: Μηνάς

***********************************

Κυριακή 3 Αυγούστου 2025

Χώρος: Αυλή Μουσείου Τοπικής Ιστορίας και Τέχνης «Κώστας Λιάπης» (Αρχοντικό Κύρου-Τζωρτζέικο, 1882)

3^η εκδήλωση-Βράδυ: 21.30

ΑΦΗΓΗΣΕΙΣ ΓΙΑ  ΕΦΗΒΟΥΣ ΚΑΙ ΕΝΗΛΙΚΟ ΚΟΙΝΟ (15+)

«Ορφέας και Ευρυδίκη»

Αφήγηση: Στέλλα Τσίγγου

Μουσική συνοδεία (κρουστά)-τραγούδι: Κατερίνα Κρητικοπούλου

*******************************

3^η ΗΜΕΡΑ ΤΟΥ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΑΦΗΓΗΣΗΣ ΠΗΛΙΟΥ (3 εκδηλώσεις)

Δευτέρα 4 Αυγούστου 2025

Χώρος: Αυλή παλιού Δημοτικού Σχολείου Αγίου Γεωργίου

1^η εκδήλωση-Πρωί: 11.00 πμ

Εργαστήρι Σκίτσου Για παιδιά και ενηλίκους «Από τις μουτζούρες στα σκίτσα»

11.00-12.00: Για παιδιά Α-Γ Δημοτικού

12.00-13.00: Για παιδιά Δ-ΣΤ΄ Δημοτικού

Ένα εισαγωγικό εργαστήρι γνωριμίας με το σκίτσο, που αποκαλύπτει μικρά και μεγάλα μυστικά για τη δημιουργία σχεδίων  και βοηθά τα παιδιά να μπουν στον κόσμο που φτιάχνουν οι γραμμές .

Εισήγηση-επιμέλεια: Γρηγόρης Γεωργίου (σκιτσογράφος)

Απαραίτητα: Μπλοκ, μαρκαδόροι, μολύβια προσκομίζονται από τους/τις ενδιαφερόμενους/νες

Απαραίτητη η κράτηση θέσεων στο 6945906008

*********************************

Δευτέρα 4 Αυγούστου 2025

Χώρος: Εικαστικό Μουσείο Γλύπτη Νικόλα

 2^η Εκδήλωση-Βράδυ: 19.30 

ΑΦΗΓΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ (10+) ΚΑΙ ΜΙΚΤΟ ΚΟΙΝΟ

 «Με των παραμυθιών το λόγο και των συναξαριών τη χάρη»

Παραμύθια λαϊκά που ανταμώνουν ιστορίες κρυμμένες στα συναξάρια, εκεί που το φανταστικό ανταμώνει την πραγματικότητα»

Αφήγηση: Νίκος Βαραλής

**********************************

Δευτέρα 4 Αυγούστου 2025

Χώρος: Αυλή Μουσείου Τοπικής Ιστορίας και Τέχνης «Κώστας Λιάπης» (Αρχοντικό Κύρου-Τζωρτζέικο, 1882)

3^η Εκδήλωση-Βράδυ: 21.30 μμ

«Παλιές θεσσαλικές δοξασίες και παραμύθια»

Ιστορίες από τις άκρες της θεσσαλικής πατρίδας που δοκίμασε ο χρόνος

Αφήγηση: Κυριακή Κυριακουλέα

****************************

4^η ΗΜΕΡΑ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΑΦΗΓΗΣΗΣ ΠΗΛΙΟΥ (2 εκδήλωσεις)

Κάτω Γατζέα Πηλίου

Τρίτη 5 Αυγούστου 2025

Χώρος: Αυλή Ι.Ν. Υψώσεως Τιμίου Σταυρού Κάτω Γατζέας

1^η Εκδήλωση-Απόγευμα: 19.30

ΑΦΗΓΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΜΙΚΤΟ ΚΟΙΝΟ (6+)

«Παραμύθια που ψιθύρισε της θάλασσας η αρμύρα»

Ιστορίες παλιές νοτισμένες από τα πελάγη της λαϊκής φαντασίας

Ομάδα Αφήγησης: «Παραμυθανθός»

Αφήγηση: Δημήτρης Μάλλης-Καλλιρρόη Μουλλά

Μουσική-στίχοι: Δημήτρης Μάλλης

***************************

Τρίτη 5 Αυγούστου 2025

Χώρος: Αυλή Ι.Ν. Υψώσεως Τιμίου Σταυρού Κάτω Γατζέας

2^η Εκδήλωση-Βράδυ: 21.30

ΑΦΗΓΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΜΙΚΤΟ ΚΟΙΝΟ (ΠΑΙΔΙΑ 8+, ΕΦΗΒΟΙ, ΕΝΗΛΙΚΟΙ)

«Μια φορά κι έναν καιρό… παραμύθια που μας πάνε ψηλά ως τον Ουρανό»

Ιστορίες από τη δεξαμενή των Θρησκευτικών παραμυθιών του κόσμου

Αφήγηση: Δημήτρης Β. Προύσαλης

**************************

5^η ΗΜΕΡΑ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΑΦΗΓΗΣΗΣ ΠΗΛΟΥ (4 εκδηλώσεις)

Τετάρτη 6 Αυγούστου 2025

Χώρος: Αυλή Παλιού Δημοτικού Σχολείου Αγίου Γεωργίου

1^η Εκδήλωση-Απόγευμα: 11.00 π.μ.

Εργαστήρι ενηλίκων: «Pilates και παραμύθια λαϊκά!»

Ένα αντάμωμα γνωριμίας με την τέχνη του Pilates, που συνοδεύεται εισαγωγικά και στο κλείσιμό του με παραμύθια της προφορικής παράδοσης

Εισήγηση-επιμέλεια: Άννα Αναγνώστου (καθηγήτρια Pilates)

Απαραίτητη η κράτηση θέσης, δεν απαιτείται γνώση ή επίπεδο, οι συμμετέχουσες/ντες φέρνουν στρωματάκι-υπόστρωμα Επικοινωνία τηλ.6944927589

Τετάρτη 6 Αυγούστου 2025

2^η Εκδήλωση-Απόγευμα: 19.30

Χώρος: Πίσω αυλή Μουσείου Τοπικής Ιστορίας και Τέχνης «Κώστας Λιάπης» (Αρχοντικό Κύρου-Τζωρτζέικο, 1882)

«Παραμύθια στο κόσκινο»

Μες στο κόσκινο θα μπουν δράκοι, μάγοι και ξωθιές! Παραμύθια θα ακουστούν απ' τις τρύπες τις πολλές!

Ομάδα Αφήγησης «Παραμυθωνία» και ¨Μικροί Άνθρωποι"

Αφήγηση: Ελίζα Ξενάκη, Σουλτάνα Ξένου, Αντωνία Μπατσαλή.

Μουσική συνοδεία (ακορντεόν)-τραγούδι: Αλεξία Τανούρη.

*****************************

 Τετάρτη 6 Αυγούστου 2025

Χώρος: Αυλή Μουσείου Τοπικής Ιστορίας και Τέχνης «Κώστας Λιάπης» (Αρχοντικό Κύρου-Τζωρτζέικο, 1882)

3^η Εκδήλωση-Βράδυ: 21.30

ΑΦΗΓΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΕΦΗΒΟΥΣ και ΕΝΗΛΙΚΟ ΚΟΙΝΟ (12+)

«1000+ένα νυχτερινά ψιθυρίσματα στο βουνό των Κενταύρων»

Ιστορίες παλιές ταξιδεμένες από της Ανατολής  τους τόπους και τους δρόμους της Βαγδάτης, που μεταφέρουν τα θαυμαστά και τα παράξενα που σιγοψιθυρίζονται στ’ αυτί μονάχα…»

Ομάδα Αφήγησης:  «Ναϊάδες»

(Νατάσα Τσούνη, Πέννυ Τσικούρα)

*****************************************************************

Τετάρτη 6 Αυγούστου 2025

Χώρος: Αυλή παλιού Δημοτικού Σχολείου Αγίου Γεωργίου

4^η Εκδήλωση-Βράδυ: 23.00

ΑΦΗΓΗΣΕΙΣ ΑΥΣΤΗΡΑ ΓΙΑ ΕΝΗΛΙΚΟ ΚΟΙΝΟ (18+)

"Μια βραδιά.... για γέλια! Αυστηρώς ακατάλληλη για παιδιά και σεμνότυφους!" 

 Άσεμνες και ευτράπελες χιουμοριστικές λαϊκές ιστορίες

Αφήγηση: Σπύρος Τσίρος

Μουσική συνοδεία: Μηνάς

*********************************************************

6^η ΗΜΕΡΑ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΑΦΗΓΗΣΗΣ ΠΗΛΙΟΥ (3 εκδηλώσεις)

Πέμπτη 7 Αυγούστου 2025

Χώρος: Εικαστικό Μουσείο Γλύπτη Νικόλα

1^η Εκδήλωση-Απόγευμα: 18.45

«Να ανθίσει ξανά η Ζωή! Λαϊκά παραμύθια από τα χώματα της Γάζας»

Παραμύθια λαϊκά της παλαιστινιακής προφορικής παράδοσης επιθυμούν να μεταφέρουν την ομορφιά της Ζωής, που νικά το θάνατο και σπέρνει την ελπίδα

Αφήγηση: Δημήτρης Β. Προύσαλης

Πέμπτη 7 Αυγούστου 2025

Χώρος: Παλιό Δημοτικό Σχολείο Αγίου Γεωργίου

2^η Εκδήλωση-Απόγευμα: 19.45

ΘΕΡΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙΩΝ

Θέμα: «Παραμύθια ταξιδεμένα από τα κύματα του Αιγαίου μέχρι τις θάλασσες του Τυρρηνικού πελάγους»

Α) «Από την Τήνο στις Κυκλάδες: Το μαγικό παραμύθι ως καθρέφτης της νησιωτικής ταυτότητας»

Θα μιλήσει η Αναστασία Φλωράκη, Υπ Δρ Τμήματος Εθνολογίας & Λαογραφίας Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, αφηγήτρια

 Β) «Παραμύθια λαϊκά από τους τόπους της Ιταλίας: Μια παραμυθολογική επισκόπηση με αφορμή μια έκδοση

Θα μιλήσει ο Δημήτρης Β. Προύσαλης, προφ. αφηγητής, Υπ δρ ΕΚΠΑ, Επιστημονικός Εκπρόσωπος της «Παραμύθια και Μύθοι στου Κένταυρου τη ράχη», Μέλος ΔΣ Σωματείου ΣΕΠΑΦΙ

Πέμπτη 7 Αυγούστου 2025

3^η Εκδήλωση-Βράδυ: 21.30

Χώρος: Παλιό Δημοτικό Σχολείο Αγίου Γεωργίου Νηλείας

ΑΦΗΓΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΜΙΚΤΟ ΚΟΙΝΟ, ΕΦΗΒΟΥΣ ΚΑΙ ΕΝΗΛΙΚΟΥΣ (10+)

«Ιστορίες κρυμμένες μέσα στα φυλλοκάρδια και τα παραδοσιακά τραγούδια!»

 Αφηγήσεις ξεπηδούν μέσα από το ρυθμό και το ασματικό ξεδίπλωμα παραδοσιακών ακουσμάτων του λαού μας

Αφήγηση: Αντωνία Μπατσαλή

Μουσική συνοδεία (ακορντεόν)-τραγούδι: Αλεξία Τανούρη

***********************************

7^η ΗΜΕΡΑ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΑΦΗΓΗΣΗΣ ΠΗΛΙΟΥ (3 εκδηλώσεις)

Παρασκευή 8 Αυγούστου 2025

Τόπος: Άγιος Γεώργιος

1^η εκδήλωση -Πρωί: 10.30-14.00

Εργαστήρι ενηλίκων/Εισαγωγή στη γονεϊκή αφήγηση: "Ενδυναμώνοντας τους οικογενειακούς δεσμούς και σχέσεις μέσα από την προφορική αφήγηση στο σπίτι"

Τεχνικές και προτάσεις για την ενδυνάμωση των οικογενειακών δεσμών μέσα από την ανακάλυψη κρυμμένων ιστοριών, με την αξιοποίηση της προφορικής αφήγησης ως μέσο προαγωγής και βελτίωσης των σχέσεων στο σπίτι

Επιμέλεια: Δημήτρης Β. Προύσαλης (προφ. αφηγητής) 

Παρασκευή 8 Αυγούστου 2025

Χώρος: Αυλή Μουσείου Τοπικής Ιστορίας και Τέχνης «Κώστας Λιάπης» (Αρχοντικό Κύρου-Τζωρτζέικο, 1882)

2^η εκδήλωση-Απόγευμα: 19.30

ΑΦΗΓΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΜΙΚΤΟ ΚΟΙΝΟ (ΠΑΙΔΙΑ 7+ & ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ)

«Από τα σοκάκια της Άνω Πόλης και τα τείχη στο Επταπύργιο, στα καλντερίμια του Κένταυρου»

Παραμύθια της προφορικής παράδοσης

Αφήγηση: Λέσχη Αφήγησης Θεσσαλονίκης (Αντωνία Μπατσαλή, Ελένη Μπασδάρα, Σουλτάνα Ξένου,  Ξανθίππη Παναγιωτίδου, Στέλλα Τσίγγου)

 Η Λέσχη Αφήγησης Θεσσαλονίκης ιδρύθηκε τον Απρίλιο του 2022 και φιλοξενείται στην Κεντρική Δημοτική Βιβλιοθήκη του Δήμου Θεσσαλονίκης

Παρασκευή 8 Αυγούστου 2025

Χώρος: Αυλή Μουσείου Τοπικής Ιστορίας και Τέχνης «Κώστας Λιάπης» (Αρχοντικό Κύρου-Τζωρτζέικο, 1882)

3^η εκδήλωση-Βράδυ: 21.30

ΑΦΗΓΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΜΙΚΤΟ ΚΟΙΝΟ (9+)

«Από τα στενά της Πλάκας στα πηλιορείτικα λημέρια του Χείρωνα»

Αφήγηση: «Λέσχη Αφήγησης Αθήνας: Μοιράσου κι εσύ μιαν ιστορία»

(Γεωργία Αγγελή, Ελένη Γρηγορίου, Ελίζα Ξενάκη, Σέβη Οικονόμου, Δημήτρης Β. Προύσαλης,   Αναστασία Φλωράκη) 

(Έτος ίδρυσης: Σεπτέμβριος 2016)

************************

8^η ΗΜΕΡΑ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΑΦΗΓΗΣΗΣ ΠΗΛΙΟΥ (4 εκδηλώσεις)

Σάββατο 9 Αυγούστου 2025

Τόπος: Άγιος Γεώργιος

Χώρος: Αυλή παλιού Δημοτικού Σχολείου Αγίου Γεωργίου

1^η εκδήλωση: Πρωί: 10.30-14.00

Εργαστήρι ενηλίκων/"Ταξίδι στα κρυμμένα μυστικά των λαϊκών παραμυθιών"

Ένα εισαγωγικό εργαστήρι γνωριμίας με τον κόσμο της παραμυθιακής αφήγησης

για όσα απίστευτα  αναδύονται  από τους κόσμους των λαϊκών παραμυθιών και έχει ανάγκη στις μέρες μας ο άνθρωπος

Επιμέλεια: Δημήτρης Β. Προύσαλης (προφ. αφηγητής)

Απαραίτητη η κράτηση θέσεων στο 6945906008  Δίδεται βεβαίωση παρακολούθησης

*******************

Σάββατο 9 Αυγούστου 2025

Χώρος: Αυλή παλιού Δημοτικού Σχολείου Αγίου Γεωργίου

2^η εκδήλωση-Απόγευμα: 17.30-19.00

Εργαστήρι παιδιών & ενηλίκων/"Γνωριμία με την μυκηναϊκή τέχνη: "Τα μυστικά της μυκηναϊκής γραφής Β"

Εργαστήρι για παιδιά και ενηλίκους (γονείς) για τη δημιουργία εγχάρακτων πλακετών γραφής της γραμμικής γραφής Β'

Επιμέλεια: Χρήστος Γιαννακόπουλος

(Απαραίτητη η κράτηση θέσης για προγραμματισμό απαιτούμενης πρώτης ύλης)

*******************

Σάββατο 9 Αυγούστου 2025

Χώρος: Αυλή Ι.Ν. Αγίου Αθανασίου

3^η εκδήλωση-Απόγευμα: 19.30

ΑΦΗΓΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΜΙΚΤΟ ΚΟΙΝΟ, ΕΦΗΒΟΥΣ, ΕΝΗΛΙΚΟΥΣ  (12+)

«Racconta mi una storia! Πες μου μια ιστορία. Παραμύθια λαϊκά από τους τόπους της Ιταλίας»

Απ’ τα σοκάκια της Νάπολης ως τις πλατείες της Φλωρεντίας ξεπροβάλουν ιστορίες κι απ’ τις πεδιάδες της Τοσκάνης στα κανάλια της Βενετίας ακούγονται παραμύθια της ιταλικής προφορικής παράδοσης!

Αφήγηση: Δημήτρης Β. Προύσαλης

Μουσική συνοδεία: Λίλη Προύσαλη

*******************

Σάββατο 9 Αυγούστου 2025

Χώρος: Σκαλιά πίσω πλευράς Ι.Ν. Αγίου Αθανασίου

4^η εκδήλωση-Βράδυ: 21.00

«Παραμύθια που σαν πουλιά πετούν μέσα στο χρόνο…»

Ταξιδιάρικα λόγια των παραμυθιών που διαβαίνουν στο πέρασμα των καιρών, ιστορίες των ανθρώπων που δυνάμωσαν κι απλώθηκαν στο δοκίμι του χρόνου

Αφήγηση: Σπύρος Τσίρος

Μουσική συνοδεία: Μηνάς

*************************

9^η ΗΜΕΡΑ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΑΦΗΓΗΣΗΣ ΠΗΛΙΟΥ (3 εκδηλώσεις)

Τόπος: Άγιος Γεώργιος

Κυριακή 10 Αυγούστου 2025

Χώρος: Αυλή παλιού Δημοτικού Σχολείου Αγίου Γεωργίου

1^η εκδήλωση-Πρωί: 10.30 μ.μ.-14.00

Εργαστήρι Αφήγησης ενηλίκων/ «Ξετυλίγοντας τον μίτο των παραμυθιών»

Από τον καθημερινό λόγο, στον μαγικό λόγο των παραμυθιών, μέσα από τα μονοπάτια του συλλογικού φαντασιακού αλλά και την αξιοποίηση της προσωπικής μυθοπλασίας σε δρόμους παραδοσιακούς, δοκιμασμένους  και σμιλευμένους απ’ του χρόνου το αποτύπωμα. Μικρά και μεγάλα μυστικά  σε μια πορεία εισαγωγικής γνωριμίας με τα λαϊκά παραμύθια.

Εισήγηση-επιμέλεια: Δημήτρης Β. Προύσαλης (προφ. αφηγητής, Υπ Δρ ΕΚΠΑ)

Απαραίτητη η κράτηση θέσεων στο 6945906008

Δίδεται βεβαίωση παρακολούθησης

*********************

Κυριακή 10 Αυγούστου 2025

Χώρος: Αυλή παλιού Δημοτικού Σχολείου Αγίου Γεωργίου

2^η εκδήλωση-Απόγευμα: 19.30

ΑΦΗΓΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΜΙΚΤΟ ΚΟΙΝΟ (6+)

«Παραμύθια από τις ρίζες μας»

Μια περιδιάβαση στα λαϊκά παραμύθια του λαού μας 

Αφήγηση: Ομάδα «Οι Παραμυθάδες» (Μαρία Παπακωνσταντίνου, Αδελαΐδα Ράπτη, Χρήστος Τσίρκας, Αρετή Τσιφλίδου)

*****************

Κυριακή 10 Αυγούστου 2025

Χώρος: Αυλή παλιού Δημοτικού Σχολείου Αγίου Γεωργίου

3^η εκδήλωση-Βράδυ: 20.30

Επινοώντας το πιάτο του Κένταυρου 7 (2025): Έκθεση Γαστρονομικής Έμπνευσης και δημιουργίας (τοπικές μαγειρικές προσεγγίσεις σε στερεά και υγρή μορφή για την ανάδειξη της τροφής του πηλιορείτικου μυθολογικού πλάσματος.

4^η Εκδήλωση-Βράδυ: 21.30 μμ

Λήξη και Αποχαιρετισμός του 15^ου Φεστιβάλ Αφήγησης Πηλίου

ΧΟΡΗΓΟΙ:

Εκδόσεις Απόπειρα, Εκδόσεις Εύμαρος,  STREAM TEAM Θεσσαλονίκη, Σύλλογος Απανταχού Καλλιθεατών «Παναγιά η Σεπετιώτισσα»

ΧΟΡΗΓΟΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ:

Εφημερίδα Η ΘΕΣΣΑΛΙΑ-Βόλος, Radio Star Classic-Θεσσαλονίκη

*********************

Καλλιτεχνικός Διευθυντής Φεστιβάλ Αφήγησης Πηλίου

Δημήτρης Β. Προύσαλης τ. 6945906008

Οργανωτική Επιτροπή: Κ. Μοράρος,  Δ. Β. Προύσαλης, Δ. Ραμματάς

Η είσοδος στις εκδηλώσεις των αφηγήσεων είναι ελεύθερη.

Η συμμετοχή του κοινού στις εκδηλώσεις γίνεται με προσωπική του ευθύνη

Οι αφηγήσεις για παιδιά επιβάλλουν την επίβλεψη-συνοδεία τους από τους γονείς και κηδεμόνες τους.

Δεν επιτρέπεται η είσοδος τετράποδων φίλων στις εκδηλώσεις

Ακολουθούμε τις υποδείξεις των διοργανωτών για την εύρυθμη και ασφαλή λειτουργία των εκδηλώσεων

ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ: http://paramythiakaimythoitoukentavrou.blogspot.com

fb: ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ ΚΑΙ ΜΥΘΟΙ ΣΤΟΥ ΚΕΝΤΑΥΡΟΥ ΤΗ ΡΑΧΗ